Šta je kadmijum?
Kadmijum je vrsta teškog metala koji često može biti prisutan u telu. U telu se može naći mala količina kadmijuma koja se uglavnom dobija iz hrane. Kadmijum se u najvećem broju slučajeva uspešno zadržava u bubrezima i jetri, gde nekada može ostati i decenijama. Ovaj metal pripada grupi toksičnijih metala, i njegova primena u zdravstvu i funkcija u ljudskom telu još uvek nisu dovoljno istražene. Smatra se da je toksičnost ovog materijala posledica njegove sposobnosti da zameni jone osnovnih metala koji se inače nalaze u ljudskom telu, a pogotovo onih koji se nalaze u proteinima.
Koja je funkcija kadmijuma?
Kadmijum onemogućava normalnu preradu kalcijuma, menja jone kalcijuma koji se nalazi unutar kostiju, a doprinosi i nastanku određenih oboljenja poput osteoporoze i osteomalacije. Kadmijum takođe može dovesti do stvaranja kalcifikacija (kamenčića) u ureteru i bubrezima, bola u donjem delu leđa, bola u nogama, hiperkalkurije (povišenoj količini kalcijuma u urinu), reumatoidnog artritisa kao i umanjiti proizvodnju aktivnog vitamine D. Ovaj metal učestvuje i u procesu aktivacije određenih vrsta enzima a može zameniti i cink koji se obično nalazi unutar karbopeptidaza. Karbopeptidaza je enzim koji se nalazi u pakreasu i crevima, a ima bitnu ulogu u procesu varenja proteina. Nedostatak cinka u telu može dovesti do pojave simptoma poput ukočenosti, povišenog krvnog pritiska i hroničnih upala.
Koje namirnice sadrže kadmijum?
Koliko će se kadmijuma naći u namirnicama zavisi od toga koliko je zemlja na kojoj su uzgajane bila zasićena ovim metalom. Ukoliko se kadmijum nađe u hrani smatra se toksinom, i svrstava se u grupu toksičnih metala zajedno sa arsenikom i olovom. U nekim slučajevima nivo kadmijuma u hrani se može povećati ukoliko se u toku uzgajanja koriste đubriva koja sadrže fosfate, ili se njive đubre kanalizacionom vodom. Neke od namirnica u kojima se može naći veća količina kadmijuma su životinjska i živinska jetra, pečurke, rakovi, kakao prah i sušena morska trava.
Koji je preporučeni dnevni unos kadmijuma?
Ne postoji preporučeni dnevni unos kadmijuma. Ovaj metal se smatra toksičnim te se preporučuje izbegavanje hrane koja može da sadrži veću količinu kadmijuma.
Koje su posledice nedostatka kadmijuma u telu?
Za sada nisu poznate bolesti i stanja koji se mogu javiti kao posledica nedostatka kalcijuma u telu. Međutim, zbog činjenice da su cink i kadmijum veoma blisko povezani, nedostatak cinka u telu može dovesti do povećanja toksičnosti kadmijuma. Žene su podložnije trovanju kadmijumom od muškaraca. Iako se ne zna tačan uzrok ovog fenomena, smatra se da su žene podložnije dejstvu kadmijuma zbog toga što imaju usporeniji metabolizam od muškaraca. Žene koje u telu imaju povišenu količinu kadmijuma podložnije su bolestima bubrega, stvaranju oštećenja na nevnom sistemu, a njihov plod ima povećan rizik od razvijanja urođenih defekata.
Koje su posledice preteranog unosa kadmijuma u telo?
Dugotrajna izloženost kadmijumu u hrani i vodi može dovesti do stvaranja velikog broja bolesti i oštećenja. Najpodložniji oštećenjima usled prevelike količine kadmijuma u krvi su bubrezi. Kadmijum može dovesti do stvaranja trajnih oštećenja na bubrezima i onemogućiti njihovo funkcionisanje.
Povećan unos kadmijuma može izazvati proliv, bolove u stomaku, povraćanje i demineralizaciju kostiju. Demineralizacija kostiju može dovesti do stvaranja preloma, problema sa plodnošću, oštećenja na nervima, slabljenja imunološkog sistema kao i nastanka psiholoških poremećaja.
Da li je preterani unos kalcijuma povezan sa rakom dojke?
Studije su pokazale da preterana izloženost kadmijumu može povećati rizik od nastanka raka u dojkama, plućima, bešici i endometrijumu.