Šta predstavljaju vene i venski sistem?
Vene su krvni sudovi odgovorni za dovođenje krvi iz perifernih delova tela u srce (centripetalna sila). Uz izuzetak plućnih vena koje prenose krv bogatu kiseonikom i hranljivim materijama, sve ostale vene prenose krv sa ugljen-dioksidom i otpadnim materijama do pluća gde se vrši razmena gasova.
Zavisno od prečnika krvnih sudova, vene su dele na sitne i velike sa većim prečnikom, pa tako razlikujemo sledeće: venske kapilare, venule, male vene, srednje vene i velike vene. Zidovi vena izgrađeni su od tri sloja koji naležu jedan na drugi (spoljašnji, srednji i unutrašnji slooj), oni su tanji od zida arterija i karakterišu se prisustvom elastične mišićne komponente.
Glavne strukture koje formiraju venski sistem su:
- Plućne vene
- Vena cava inferior (donja šuplja vena)
- Vena cava superior (gornja šuplja vena)
Plućne vene
Plućne vene su odgovorne za prenos krvi bogate kiseonikom od pluća do srca (leve srčane pretkomore), koja se zatim ispumpava u ostale delove tela. Zajedno sa plućnim arterijama, one čine plućni krvotok (koji se još zove i “krvotok između srca i pluća” ili “mali krvotok”) ili deo sistema krvotoka. Plućna cirkulacija je deo kardiovaskularnog sistema odgovorna za prenos krvi sa ugljen-dioksidom i otpadnim materijama iz svih organa i tkiva od srca do pluća, i vraćanja krvi obogaćene kiseonikom nazad u srce, kao i za prenos krvi bogate hranljivim materijama do ostalih organa i tkiva.
Donja šuplja vena
Vena cava inferior, koja se još naziva i zadnja šuplja vena je najveća vena ljudskog organizma. Ona je odgovorna za prenos krvi bez kiseonika iz donjih delova tela (donjih ekstremiteta i svih organa smeštenih ispod dijafragme) do srca. Smeštena je pretežno u trbušnom delu (samo mali deo nalazi se u grudnom košu), nalazi se iza trbušne šupljine i pruža se vertikalno duž desne strane kičmenog stuba. Ulayi u desnu pretkomoru sa niže desne strane yadnjeg srčanog zida.
Donja šuplja vena dugačka je oko 22 cm (18 cm se nalazi u trbušnom delu) dok joj je prečnik oko 30mm.
Gornja šuplja vena
Gornja šuplja vena je velika vena smeštena u gornjem prednjem medijastinumu. Ona dovodi do srca krv sa ugljen-dioksidom iz gornjih delova tela (glave, vrata, gornjih ekstremiteta i nekih organa grudne duplje). Srce potom tu krv malim krvotokom šalje u pluća gde se krv obogaćuje kiseonikom, kako bi kao takva bila poslata u organe širom našeg organizma.
Gornja šuplja vena je duga oko 7 cm dok joj prečnik iznosi oko 22 mm.
Koja je uloga vena i venskog sistema?
Kao deo sistemske cirkulacije, venski sistem je odgovoran za prenos venske krvi od mišića i tkiva do srca. Sačinjen je iz tri vrste vena (površinskih, dubokih i komunikativnih – vezivnih vena). Površinske vene u našem telu smeštene su u masnom potkožnom tkivu; duboke vene, smeštene su u mišićima duž kostiju , dok kratke vene (nazivaju se još vezivne vene) spajaju površinske i duboke vene.
