Šta je donja šuplja vena?
Donja šuplja vena jedna je od najvećih vena u ljudskom telu. Ova vena, koja se takođe naziva i vena cava inferior, prenosi deoksigenizovanu krv iz donjeg dela tela (donjih udova i svih organa koji se nalaze ispod dijafragme) u srce. Najveći deo donje šuplje vene nalazi se u trbušnoj šupljini, dok se njen mali deo nalazi u grudnom košu. Prostire se duž desne strane kičmenog stuba, iza jetre i gušterače, a preko otvora na dijafragmi ulazi u desnu pretkomoru srca. Nastaje na mestu koje je približno u visini petog slabinskog pršljena spajanjem dve vene – leve i desne bedrene vene.
Kod odrasle osobe donja šuplja vena dugačka je oko 22 cm, od čega otprilike 18 cm prolazi kroz trbušnu šupljinu. Ova vena, druga po veličini najveća u telu, ima prečnik od oko 30 milimetara. Nastaje spajanjem leve i desne bedrene vene. Obe bedrene vene nastaju spajanjem unutrašnjih i spoljnih bedrenih vena. Bedrene vene odgovorne su za sakupljanje krvi iz donjih udova, karlice, spoljašnjih delova genitalija kao i trbušnog zida. Deoksigenizovana krv koja izlazi iz organa, genitalija, zadnjice, donjeg dela leđa i gornjeg dela butina prolazi kroz bedrene vene. Deoksigenizovana krv koja izlazi iz nogu i trbušnog zida prolazi kroz eksterne bedrene vene.
Sindrom donje šuplje vene (IVCS – inferior vena cava syndrome) je poremećaj koji nastaje kao posledica opstrukcije u donjoj šupljoj veni. Ove opstrukcije najčešće nastaju kada u unutrašnjost vene uđe strano telo, a javljaju se i kao posledica pritiska na zidove vena usled otoka ili tumora. Tromboza koja se javi u predelu donje šuplje vene takođe može dovesti do nastanka sindroma donje šuplje vene. Tromboza dubokih vena je vensko oboljenje koje karakteriše pojava krvnog ugruška u nekoj od dubokih vena. Tromboza dubokih vena ozbiljan je zdravstveni problem koji može dovesti po pojave simptoma poput oticanja i bola. U esktremnim slučajevima može izazvati i komplikacije opasne po život pacijenata, i to najčešće plućnu emboliju. Sindrom donje šuplje vene može se javiti i u toku trudnoće i dovesti do pojave komplikacija poput niskog broja otkucaja srca, smanjenog rada bubrega, kao i povećanja venskog pritiska u telu. Neki od simptoma koji se mogu javiti kao posledica sindroma donje šuplje vene su edem na donjim ekstremitetima, tahikardija, uznemirenost, kao i sindroma niskog krvnog pritiska koji se javlja kod trudnica prilikom ležanja. U nekim slučajevima pacijenti koji boluju od sindroma donje šuplje vene često ne pokazuju nikakve simptome, a prvi znaci ovog oboljenja javljaju se pojavom komplikacija.
Kako će se lečiti sindrom donje šuplje vene zavisi od toga šta ga je izazvalo, kao i od toga u kakvom se stanju nalazi celokupno zdravlja pacijenta i intenziteta simptoma kojim se bolest manifestuje. U slučajevima tromboze dubokih vena, pacijenti se najčešće leče antikoagulantima i trombolitičkim lekovima. Mogu se koristiti i IVC filteri koji se vezuju za velike krvne ugruške i sprečavaju ih da kroz šuplje vene dođu do srca i pluća. U slučaju pojave bilo kakvih simptoma koji mogu ukazivati na postojanje tromboze dubokih vena neophodno je potražiti hitnu medicinsku pomoć kako bi se ustanovila tačna dijagnoza i na vreme započelo lečenje kako bi se izbegle posledice opasne po zdravlje pa čak i život pacijenta.
Koja je funkcija donje šuplje vene?
Ova vena prenosi deoksigenizovanu krv iz donjeg dela tela (donjih udova i svih organa koji se nalaze ispod dijafragme) u srce. Najveći deo donje šuplje vene nalazi se u trbušnoj šupljini, dok se njen mali deo nalazi u grudnom košu. Prostire se duž desne strane kičmenog stuba, iza jetre i gušterače, a preko otvora na dijafragmi ulazi u desnu pretkomoru srca. Nastaje na mestu koje je približno u visini petog slabinskog pršljena spajanjem dve vene – leve i desne bedrene vene.
