Radiohirurgija upotrebom gama noža
Primena radiohirurgije gama nožem predstavlja tehniku intrakranijalne stereotaktičke radiohirurgije. Korisna je u lečenju duboko postavljenih lezija kada klasični operativni pristup nije moguće primeniti.
Šta predstavlja radiohirurgija gama nožem?
Radiohirurgija upotrebom gama noža predstavlja tehniku intrakranijalne stereotaktičke radiohirurgije.
Napredna aparatura omogućava aplikaciju visokih doza zračenja uz ekstremnu preciznost na ciljanu strukturu lobanje (nerv, ganglion ili područje mozga) uz očuvanje okolnih struktura. Primenom ove tehnike moguće je precizno fokusiranje na pojedinačnu ciljanu promenu/strukturu sa talasima od 201 gama zraka. Radioaktivni izvor jeste kobalt.
Terapeutski pristup podrazumeva četiri koraka:
Aplikaciju stereotaktičkog sistema (u cilju ograničavanja tretirane regije).
Mapiranje mozga upotrebom radioloških metoda kao što su MRI, CT i cerebralna angiografija (u cilju određivanja oblika, veličine i lokalizacije tretirane regije).
Terapeutski plan (uz modifikacije od strane specijalista na osnovu individualnih karakterisitka i potreba pacijenta)
Lečenje: pacijent zauzima relaksiran položaj sa aplikovanom podržnom kacigom konektovanom za stereotaktički sistem gama nož aparata. Pacijent je budan/svestan tokom celog toka operativne procedure. Trajanje samog tretmana varira na osnovu lokalizacije tretiranog područja.
Kako se izvodi radiohirurgija upotrebom gama noža?
Pacijent je u slaboj sedaciji nakon aplikovanja lokalne anestezije, nakon plasiranja stereotaktičnog okvira radi dobijanja snimaka određenih regija mozga (MRI mozga primenom gadolinijuma, CT sken mozga). Imidžing omogućava specijaisti detaljnije planiranje same hirurške procedure. Nakon toga, pacijent sa fiksiranim stereotaktičkim ramom plasira se na krevet gama uređaja. Operativni zahvat traje od jednog do šest sati, zavisno od individualnog stanja pacijenta i ciljane regije.
Koje su prednosti primene radiohirurgije gama nožem u tretmanu kavernoma?
Radiohirurgija gama nožem predstavlja minimalno invazivnu procedure, koja se vrši u jednom aktu. Procedura je bezbolna po pacijenta i ne ostavlja ožiljne promene. Vrši se u ambulantnim uslovima te pacijent istog dana biva otpušten iz bolnice. (jedno dnevna hirugija).
Da li je primena radiohirurgije gama nožem bolna i/ili opasna metoda?
Sama procedura je bezbolna, iako pacijent može osećati bol tokom pozicioniranja četiri manje metalne igle radi stabilizacije zaštitne kacige. Intraoperativno, pacijent izvodi pokrete glave manjeg obima, bez bola ili zvuka.
Kod kojih oboljenja je indikovana radiohirugija gama nožem?
Pacijenti sa prisutnim metastazama mozga, meningiomima, pituitarnim adenomima, arteriovenskim malformacijama (AVM), akustičkim neuromima, trigeminalnim neuralgijama, uvealnim melanomima, kavernoznim angiomom kao i poremećajima pokreta kandidati su za lečenje ovom metodom.
Primena gama noža kod moždanih metastaza
Primena gama noža kod meningioma
Primena gama noža kod pituitarnih adenoma
Primena gama noža kod arteriovenskih malformacija
Primena gama noža kod akustičkog neuroma
Primena gama noža kod trigeminalne neuralgije i bola facijalne regije druge etiologije
Priemna gama noža kod uvealnog melanoma
Primena gama noža kod kavernoznog angioma
Primena noža kod poremećaja pokreta
Kontrolni pregled i praćenje
Rezultati operativnog lečenja nisu odmah dostupni. Pacijent će biti informisan u slučaju neophodnosti dodatnih ispitivanja nakon otpusta. Efekat operativnog gama zračenja može postati delotvoran tek nakon nekoliko meseci/godina. U određenim slučajevima, može postojati potreba za dodatnim lečenjem; ako tumor nastavlja proces rasta uz perzistiranje simptomatologije., bilo neposredno nakon lečenja uz prolongirani period trajanja. U tom slučaju dalje lečenje može zahtevati kombinaciju hirurgije i primenu frakcionisane radioterapije.
Koje su preoperativne pripreme od vitalnog značaja?
Nekoliko dana pre zakazane operacije, pacijent će biti primljen u Humanitas radi preoperativne evaluacije radi provere krvne slike, elektrokardiograma (EKG), provere slušnog aparata kao i opšteg medicinskog pregleda radi sticanja uvida u opšte zdravstveno stanje.Neophodno je da pacijent obavesti medicinsko osoblje o postojanju alergije na lekove i kontrastne agense, ili prisustvo klaustrofobije. Na dan operacije, pacijent bi trebalo da bude u pratnji članova porodice ili prijatelja. Dan pre operacije zabranjeno je jesti. Veče pre zakazane operacije, pacijent bi trebalo da se okupa dezinfekcionim šamponom (hlorheksidin na primer). Takođe se ne preporučuju nošenje nakita: broševa, nakita za kosu, šminke, preparat za kosu, veštačkih noktiju. Odeća i obuća bi trebalo da bude komforna, po mogućstvu sa dugmadima ili šlicem.
