Dijagnoza: kako se leči adrenalno oboljenje?
Dijagnoza se zasniva na kliniškim znacima, rezultatima laboratorijskih ispitivanja i imidžing dijagnostici (MR, CT, nuklearne ispitivanja kao što su scintigrafija ili PET). Neophodno je omogućiti saradnju među različitim specijalističkim granama medicine, radiolozima, specijalistima nuklearne medicine, genetičarima i hirurzima.
Kako se leči adrenalno oboljenje?
Nodularno adrenalno oboljenje u slučaju postojanja hirurških indikacija najčešće se tretira laparoskopskom adrenalektomijom: unilateralna (adenoma, incidentalomi funkcionalnih lezija, feohromocitom) ili bilateralna ( nodularna adrenalna hiperplazija, Kušingovo oboljenje nakon operacije pituitarne žlezde). Klasičan hirurški pristup ili kod određenih slučajeva, krioablacija adrenalne lezije ređe su primenjivane metode.
Tokom laparoskopske adrenalektomije pacijent se uvodi u opštu anesteziju, pozicionira u lateralni decubitus nakon adekvatne farmakološke pripreme. U slučaju feohromocitoma, pacijent se priprema primenom alfa blokatora (doksazosin, fenoksibenzamin) u cilju stabilizacije krvnog pritiska. Drugi primenjivani lekovi mogu biti beta-blokatori ili blokatori kalcijumskih kanala.
U slučaju aldosteronizma, regulacija krvnog pritiska postiže se administracija antagonista aldosterone, najčešće udruženih sa udruženim efektom natrijuma u slučaju hipokalijemije.
U preoperativnom toku neophodno je plasirati kateter.
U principu, 4 do 5 manjih incizija se načini pre uvođenja laparoskopskih procedura. Pristup je transperitonealan ili retropeitonealan u zavisnosti od detaljne preoperativne operacije. U odabranim slučajevima, može se izvršiti parcijalno uklanjanje adrenalnih žlezda. Prosečno trajanje adrenalektomije je oko 2 sata.
Na kraju operativnog zahvata, plasira se dren koji se uklanja 2-3 dana nakon operativnog postupka. Prosečno trajanje bolničkog lečenja je 3-4 dana. Pacijent je sposoban da se samostalno kreće i hrani nakon prvog postoperativnog dana uz primenu supstitucione terapije.
Nakon uklanjanja adenoma koji sekretuje kortizol, kod pacijenta nastaje hipoadrenalizam usled privremene insuficijencije adrenalne žlezde, koji može zahtevati nekoliko meseci u cilju rekativacije. Tokom ovog perioda pacijent bi trebalo biti na terapiji kortizona.
Kako se vrši monitoring pacijenta nakon laparoskopske adrenalektomije?
Postoperativna nega nakon operacije nodularnog adrenokoritkalnog oboljenja bazira se na dve kategorije u zavisnosti od histopatološkog nalaza.
U slučaju benignog poremećaja (na primer adrenalnog adenoma) u zavisnosti od rezultata laboratorijskih i ultrazvučnih nalaza, praćenje se vrši najčešće na svaka 3 meseca u postoperativnom periodu.
Po otpustu i daljem praćenju, endokrinološke kontrole, čak i u odsustvu određenih komplikacija može se nastaviti sa redovnim monitoringom.
Naši rezultati
U našoj ustanovi, laparoskopska adrenalektomija predstavlja sigurnu metodu lečenja od 1992. (prva u Evropi) sa preko 400 operisanih pacijenata.
Navedeni operativni zahvati predmet su brojnih naučnih publikacija kao i prezentacija na najprestižnijim nacionalnim i internacionalnim urološkim konferencijama.
· www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11490226
· www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14690487