C-reaktivni protein
Šta je C-reaktivni protein?
C-reaktivni proteini (CRP) su jedna vrsta plazma proteina poznati kao proteini akutne faze. To su proteini u kojima se koncentracija u plazmi povećava ili smanjuje za 25% ili više tokom inflamatornih poremećaja. C-reaktivni protein je glikoprotein koji je normalno prisutan u krvi i proizveden je u jetri kao odgovor na inflamatorne procese (a zatim pušteni od strane jetre) kao što su infekcije, traume, povrede, operacije, opekotine , i uznapredovali rak. C-reaktivni protein nestaje iz organizma kada savlada akutnu fazu inflamacije. Umerene promene C – reaktivnog proteina se pojavljuje u telu posle prenapornog porođaja i toplotnog udara. Međutim male promene se dešavaju nakon psihološkog stresa i u nekoliko psihijatrijskih bolesti.
C-reaktivni protein je znak upale u zidovima arterija. Studije pokazuju da smanjivanjem nivoa CRP-a smanjuje se upala sa klasom lekova poznati kao statini koji značajno smanjuju stopu srčanih napada i bolesti koronarne arterije kod osoba sa akutnim oboljenjem srca. Pacijenti sa umerenim ili visokim nivoom CRP-a obično mogu smanjiti nivo CRP-a sa promenama životnog stila kao što je odvikavanje od pušenja, redovno vežbanje, imati zdravu ishranu, dnevno uzimanje multivitamina, izbacivanje zasićenih masti kao što je puter iz dijete i zameniti sa mononezasićenim mastima (posebno maslinovo ulje), povećanje unosa omega-3 masnih kiselina, smanjivanje težine ako postoji višak kilograma, i povećavati unos vlakana.
Zašto merimo nivo C-reaktivnog proteina?
Merenjem nivoa C- reaktivnog proteina kod pacijenta omogućava da važni pokazatelji inflamacije se moraju pojaviti jer je CRP prvi da se poveća kao rezultat nekog inflamatornog procesa u telu. Postoji povezanost između povećanog nivoa inflamatornih markera (uključujući CRP-a) i budućeg razvoja srčanih oboljenja. Ova korelacija važi i za zdrave muškarce i žene koji imaju normalan nivo holesterola. Nivo CRP-a može biti od koristiti doktorima kao deo procene rizika pacijenta za srčane bolesti, jer je stabilni molekul i može se lako meriti sa jednostavnim testom krvi.
CRP se koristi za proveru infekcije nakon hirurške intervencije. Nivo CRP-a normalno raste u roku od 2 do 6 sati nakon operacije, međutim, ako nivo CRP-a ostane povišen 3 dana posle operacije, onda infekcija može biti prisutna. Takođe se koristi da se identifikuje i prate rak limfnih čvorova, bolesti imunog sistema, bolno oticanje krvnih sudova u glavi i vratu, infekcije kostiju, i da se proveri koliko je efikasan tretman za rak ili infekciju.
Standardna priprema
Uzorak se uzima ujutru u bolnici. Ne postoje specijalne pripreme koja su potrebna za test. Doktor može savetovati i preporučiti ako trebate da ne jedete pre uzimanje krvi. Obavezno obavestite lekara ako uzimate bilo koje lekove pre uzimanja uzorka jer neki lekovi mogu uticati na rezultate.
Da li je pregled bolan ili opasan?
Pregled nije ni opasan, ni bolan. Pacijent može osetiti blago štipanje dok igla ulazi u ruku dok se vadi krv.
Kako se izvodi pregled?
Pregled se sastoji od običnog uzimanja krvi.