Prolaps debelog creva predstavlja ispadanje tkiva debelog creva, odnosno završnog dela crevnog sistema, izvan tela kroz analni otvor.
Simptomi
Prolaps debelog creva kod odraslih izazvan je slabljenjem analnog sfinktera ili ligamenata koji drže rektum u pravilnom položaju. Ovo slabljenje može da se dogodi zbog starenja, bolesti, ili u retkim slučajevima, hirurške povrede. Prolaps je takođe izazvan većom peristaltikom creva, hroničnom upotrebom laksativa ili teškim oblikom dijareje.
Simptomi prolapsa debelog creva obuhvataju izbacivanje sluzi ili krvi, bola tokom crevnih pokreta i pražnjenja, nemogućnost kontrole pokreta pražnjenja (fekalna inkontinencija). Pacijenti takođe mogu da osete kako im deo tkiva ispada iz analnog otvora. Kod težih prolapsa, pacijent može da izgubi normalan nagon za pražnjenjem.
Uzroci
Tačan uzrok prolapsa debelog creva je nepoznat, ali među faktore rizika ubrajaju se:
hronični zatvor,
naprezanje prilikom pražnjenja creva,
oslabljeni mišića poda karlice,
oslabljeni analni sfinkter,
oslabljeni mišići zbog starenja,
osobe starije od 65 godina,
genetska sklonost,
parazitska infekcija,
Hronična opstruktivna bolest pluća (HOBP),
strukturni problem na ligamentima koji vezuju rektum sa njegovim okolnim tkivima,
urođeni problemi pri pražnjenju.
Faktori rizika
Faktori rizika kod dece:
Nepravilna ishrana.
Cistična fibroza. Dete koje ima prolaps debelog creva bez nekog očiglednog uzroka, mora da se podvrgne testiranju na cističnu fibrozu.
Operativni zahvat na analnom otvoru tokom prvih meseci života.
Defromiteti ili pojava drugih problema fizičke prirode.
Naprezanje tokom pražnjenja debelog creva.
Infekcije.
Faktori rizika kod odraslih:
Naprezanje tokom pražnjenja zbog zatvora.
Oštećenje tkiva zbog hirurškog zahvata ili porođaja.
Slabost mišića poda karlice koja se javlja tokom starenja.
Komplikacije
Rizik od oštećenja debelog creva, poput ulceracije i krvarenja
Inkarceracija – debelo crevo ne može ručno da se ubaci nazad kroz analni otvor u telo
Uklještenje (strangulacija) debelog creva – smanjeni dotok krvi
Odumiranje ili nekroza (gangrena) uklještenog dela debelog creva.
Prevencija
Kako bi se smanjila mogućnost nastanka prolapsa debelog creva, trebalo bi preduzeti sledeće mere:
Zdrav režim ishrane sa visokm sadržajem vlakana
Redovno vežbanje.
Uvesti rutinu u nagon pražnjenja. Na primer, pokušati da se pražnjenje obavi svakog dana nakon ručka.
Ne naprezati se na silu prilikom pražnjenja
Ukoliko se javi nagon za pražnjenjem, otići blagovremeno u toalet.
Kod dece, lečenje postojećeg stanja koje može dovesti do prolapsa, uglavnom sprečava njegov nastanak.
Lečenje vaskularne konstipacije je takođe važna preventivna mera.
