Plućna atrezija, oboljenje vrlo slično stenozi plućne arterije, predstavlja kongenitalno srčano oboljenje koje se najčešće javlja kod novorođenčadi nekoliko sati po rođenju.
Atrezija pluća je vrsta srčanog oboljenja do koga dolazi kada se zalistak plućne arterije ne formira normalno ili dođe do njegove opstrukcije. Zalistak plućne arterije je jedan od zalistaka na srcu, i funkcija mu je da se otvara i zatvara kako bi omogućio normalan protok krvi u pluća. Do plućne atrezije dolazi kada zalistak plućne arterije ne može da se otvori usled blokade ili urođenog deformiteta. Pojam atrezija označava suženje, blokadu ili deformitet nekog prolaza u telu – arterija, vena, kapilara, creva, itd.
Ukoliko kod novorođenčeta kod koga se primeti plućna atrezija ne dođe do hitnog lečenja, ovo oboljenje se može iskomplikovati i postati opasno po život.
Simptomi
Simptomi plućne atrezije obično se javljaju u periodu od nekoliko sati nakon rođenja. U retkim slučajevima će se simptomi pojaviti tek u toku prve nedelje života bebe. Neki od tih simptoma su:
- Cijanoza – pojava plavkaste ili sivkaste boje kože
- Ubrzano disanje
- Izmorenost
- Problemi sa jedenjem – pojava znojenja i izmorenosti bebe nakon dojenja
Uzroci
Još uvek nije poznato šta tačno uzrokuje plućnu atreziju. Plućna atrezija je kategorizovana kao kongenitalno srčano oboljenje, što znači da je ona urođena bolest.
Pre nego što se rodi, fetus sav neophodan kiseonih dobija iz placente. Fetusi imaju mali otvor između gornje dve komore srca kako bi krv bogata kiseonikom brže i efikasnije došle do aorte i snabdevale ostatak tela krvlju. Kod nekih fetusa može doći do nastanka još jednog otvora pored tog koji se naziva ventrikularni septalni defekt, i kroz njega krv protiče iz jedne komore u drugu.
Ukoliko se ovaj otvor ne pojavi ili se pojavi defektan, može doći do smanjenog dotoka krvi u jednu komoru. Ta komora će se slabije razviti ili će se na njoj razviti defekt.
Nakon rođenja beba sav kiseonik dobija iz vazduha, i tada nastaju problemi sa srcem i plućima. Jedna komora srca nije dovoljno razvijena a plućna arterija kojom se pluća snabdevaju krvlju je blokirana ili defektna, što dovodi do nastanka atrezije pluća.
Ako se atrezija uoči na vreme, može se vrlo lako lečiti lekovima koji će održavati vezu između plućne arterije i aorte otvorenom.
Faktori rizika
Ne postoje faktori koji utiču na povećanje rizika od nastanka atrezije pluća. Postoje određene bolesti i stanja koja povećavaju rizik od nastanka edema pluća, i smatra se da one mogu biti povezane i sa nastankom plućne atrezije.
Komplikacije
Komplikacije atrezije pluća proizilaze iz zdravstvenih okolnosti koje su dovele do njenog nastanka. Neke od tih komplikacija mogu biti:
- Otežan rast i razvoj bebe
- Napadi
- Šlog
- Infektivni endokarditis – upala unutrašnjeg zida srca
- Zatajenje srca – može se javiti 6 meseci nakon rođenja
Prevencija
Ne postoje načini prevencije nastanka atrezije pluća. Redovnim pregledima u toku trudnoće se može uočiti na vreme i smanjiti rizik od komplikacija prilikom porođaja.
