Odignuće mrežnjače je hitno medicinsko stanje u kome se kritično mali sloj tkiva mrežnjače na zadnjem delu oka odvaja od sloja krvnih sudova koji mrežnjaču snabdevaju i hrane kiseonikom. Na ovaj način ćelije mrežnjače ne dobijaju dovoljno kiseonika. Što se duže odignuće mrežnjače ne leči, to je veći rizik od stalnog gubitka vida oka pogođenog ovim stanjem. Srećom, odignuće mrežnjače daje simptome koji predstavljaju jasne znake upozorenja, tako da pacijent može da konsultuje oftalmologa i tako dobije pravovremeno lečenje koje mu može spasiti vid.
Simptomi
Odignuće mrežnjače obično se javlja samo na jednom oku. Ukoliko je jedno oko pogođeno ovim stanjem, u jednom od 10 slučajeva postoji šansa da će se ono javiti in a drugom oku. Samo odignuće mrežnjače je bezbolno, ali se njegovi znaci i simptomi gotovo uvek javljaju pre nego što stanje uznapreduje i pacijent izgubi vid. Među simptome odignuća mrežnjače spadaju:
Iznenadna pojava mnoštva lebdećih manifesacija u vidnom polju, nalik na nečistoće poput tačkica, dlačica ili vlakana koji kao da lebde pred očima;
Iznenadno treperenje svetlosti u oštećenom oku;
Iskrivljena slika ili zavesa nad delom vidnog polja, koji se javljaju srazmerno sa naprekom odignuća.
Uzroci
Odignuće mrežnjače može da se javi kao rezultat:
Skupljanja ili kontrakcije staklastog tela (supstance nalik na gel koja ispunjava očnu jabučicu), koje može da dovede do povlačenja mrežnjače i njenog odvajanja, što na kraju vodi ka odignuću mrežnjače;
Povreda;
Uznapredovali dijabetes;
Inflamatorno oboljenje oka.
Postoji nekoliko drugih uzroka koji nisu toliko uobičajeni, a koji mogu dovesti do pojave odignuća mrežnjače. Među njima su:
Oštećenje krvnih sudova oka koje može dovesti do nastanka ožiljnog tkiva, a koje opet može da povuče mrežnjaču;
Mrežnjača ostaje netaknuta, ali se tečnost iz drugi delova oka nakuplja iza nje
Faktori rizika
Sledeći faktori mogu da dovedu do povećanog rizika do nastanka odignuća mrežnjače:
Starenje — odignuće mrežnjače češće je kod osoba starijih od 40 godina;
Prethodno odignuće mrežnjače na jednom oku;
Porodična istorija pojave odignuća mrežnjače;
Ekstremna kratkovidost;
Prethodne operacije na oku;
Prethodne teške povrede i traume oka;
Prethodni poremećaji oka neke druge prirode.
Prevencija
Ne postoji siguran način da se spreči odignuće mrežnjače. Međutim, sama svest o sledećim tipičnim znacima upozorenja koji se javljaju kod odignuća mrežnjače, može da pomogne u očuvanju vida:
Iznenadni porast broja lebdećih predmeta;
Jaka momentalna svetlost;
Senka ili zavesa koja polako napreduje preko vidnog polja smanjujući ga.