Mezenterična ishemija, predstavlja hronično stanje izazvano slabim snabdevanjem creva krvlju, a posledica je suženja ili blokade jedne od tri glavne arterije koje prokrvljuju crevni sistem. Takođe može da se javi iznenada usled krvnog ugruška koji sprečava dotok krvi i dovodi do pojave iznenadnog bola u stomaku i, ređe, do krvavih stolica. Nedostatak krvi bogate kiseonikom može trajno da ošteti creva. Stoga, ovo stanje zahteva momentalno lekarsko zbrinjavanje.
Simptomi
Simptomi akutne mezenterične ishemije izazvane krvnim ugruškom obuhvataju dijareju, iznenadni bol u stomaku i povraćanje, dok simptomi hronične mezenterične ishemije arterije uzrokovani gubljenjem njene elatičnosti, obuhvataju bol u stomaku nakon obroka i dijareju.
Mezenterična ishemija sastoji se iz tri progresivne faze. One su sledeće:
Najpre se javlja hiperaktivna faza, u kojoj su primarni simptomi jak bol u stomaku i pojava krvave stolice. Mnogi pacijenti se oporave i njihova bolest ne napreduje u sledeću fazu;
Ukoliko se ishemija nastavi sledi paralitična faza; tokom ove faze, bol u stomaku se širi i na druge delove stomaka koji postaje osetljiv na dodir, a crevna pokretljivost se smanjuje, rezultirajući oticanjem stomaka, krvave stolice nestaju, a prilikom pregleda ne mogu se uočiti zvuci crevne pokretljivosti;
Konačno, faza šoka nastaje kada tečni sadržaj počinje da ističe kroz oštećenu crevnu sluzokožu. Ovo može da rezultira stanjem šoka i metaboličke acidoze praćene dehidratacijom, niskim krvnim pritiskom, ubrzanim radom srca, i konfuzijom. Pacijenti koji dođu u ovu fazu često su u kritičnom stanju i potrebna im je intenzivna nega.
Uzroci
Mezenterična ishemija arterije obično se sreće kod osoba koje imaju otvrdnuće arterija koje snabdevaju creva krvlju, a koje se granaju direktno od aorte. Ovo stanje se češće javlja kod pušača, kod ljudi sa visokim krvnim pritiskom ili kod osoba sa visokim nivoom holesterola u krvi.
Mezenterična ishemija takođe može da se javi i kao posledica pojave krvnog ugruška, naziva se još ‘embolus’i iznenada blokira jednu od mezenteričnih arterija. Ugrušci obično dolaze iz srca ili aorte. Ovi ugrušci se češće sreću kod ljudi sa poremećajima srčanog ritma, poput atrijalne fibrilacije (pretkomorsko treperenje).
Komplikacije
Najozbiljnija komplikacija mezenterične ishemije jeste smrt koja nastupa nakon nedostatka dotoka krvi (infarkta) u crevima.
Prevencija
Mezenterična ishemija može jedino da se spreči promenama u načinu života koji smanjuju rizik od suženja arterija, poput: redovne fizičke aktivnosti praćene zdravom ishranom, lečenje srčanih problema, držanje nivoa holesterola i šećera u krvi pod kontrolom i prestanak pušenja.
