Leukemija vlasastih ćelija je podvrsta hronične mijeloidne leukemije, odnosno bolesti maligniteta krvi i koštane srži. Ova vrsta leukemije je izuzetno retka i javlja se kada koštana srž počne nekontrolisano da proizvodi limfocite. Limfociti su ćelije krvi, i zajedno sa granulocitima i monocitima čine bela krvna zrnca. Funkcija belih krvnih zrnaca je imunološka, što znači da oni predstavljaju prvi red odbrane organizma od bolesti i infekcija.
Kada koštana srž počne da nekontrolisano proizvodi leukocite, dolazi do disbalansa u odnosu krvnih ćelija. Preteranom akumulacijom B ćelija dolazi do smanjenja proizvodnje granulocita, monocita, eritrocita i trombocita, kao i stvaranja kancerogenog tumora u krvi ili koštanoj srži.
Leukemija vlasastih ćelija se uglavnom javlja kod muškaraca srednjeg i starijeg doba. Žene, mladi ljudi i deca su manje podložni ovoj vrsti leukemije.
Ova vrsta leukemije se svrstava pod progresivne hronične bolesti, što znači da se u najvećem broju slučajeva ne može potpuno izlečiti već samo dovesti do remisije.
Simtpomi
Rani stadijumi leukemije vlasastih ćelija često nemaju nikakve simptome, i onda se uvidi tek prilikom rutinskog vađenja krvi. Ukoliko dođe do pojave simptoma, to su uglavnom:
· Umor
· Iscrpljenost
· Lako nastajanje podliva i masnica
· Učestale infekcije
· Gubitak telesne težine
· Slabost
Uzroci
Kao i sve vrste karcinoma, leukemija nastaje kada mutacije u DNK ćelija dovede do njihovog nekontrolisanog umnožavanja i onemogući njihovo normalno odumiranje i raspadanje. Zašto se javljaju ove mutacije na DNK leukocita i dalje nije poznato.
Faktori rizika
Faktori koji mogu povećati rizik od nastajanja leukemije vlasastih ćelija su:
· Izloženost radijaciji – rad sa rendgenima ili primanje i davanje terapije radijacijom
· Izloženost toksičnim industrijskim ili poljoprivrednim hemikalijama
· Izloženost industrijskoj prašini
· Poreklo – muška populacija Aškenazi jevreja je podložnija ovoj vrsti leukemije od svih drugih rasa i naroda
Komplikacije
Ukoliko se leukemija vlasastih ćelija ne leči, broj malignih leukocita može premašiti broj svih ostalih zdravih ćelija krvi i dovesti do sledećih komplikacija:
· Infekcije – nedovoljna količina zdravih belih krvnih zrnaca povećava rizik od virusnih i bakterijskih infekcija
· Krvarenje – krv sa niskim sadržajem trombocita se teže zgrušava što može dovesti do nastajanja površinskog ili unutrašnjeg krvarenja koje se mora zaustaviti hirurškom intervencijom
· Anemija – nizak nivo eritrocita u krvi znači da dolazi do smanjivanja nivoa kiseonika u krvi što izaziva hroničan umor i malaksalost
· Povećan rizik od sekundarnih karcinoma – ljudi koji boluju od leukemije vlasastih ćelija imaju povećan rizik od razvijanja druge vrste raka, i to najčešće Nehočkinovog limfoma.