Karcinom analnog kanala predstavlja redak maligni tumor analne regije. Analni kanal predstavljen je u vidu kratkog cevastog proširenja na zadnjem kraju rektuma zadužen za ekspulziju fekalita izvan organizma.
Znaci koji karakterišu prisustvo karcinoma analnog kanala su krvarenje i bol analne regije.
Najčešće se karcinom anusa tretira kombinovanom primenom hemoterapije i lokalnog zračenja. Ovakav kombinovan terapeutski postupak uvećava procenat uspešnosti izlečenja, ali istovremeno predstavlja faktor povećanog rizika za nastanak neželjenih efekata.
Simptomi
Simptomi analnog karcinoma podrazumevaju:
Analno ili rektalno krvarenje
Bol u regiji analne regije
Prisustvo mase/izraštaja u samom analnom kanalu
Svrab u predelu analne regije (Pruritus analne regije).
Uzroci
Karcinom anusa nastaje kao posledica genetske mutacije koja dovodi do prelaza normalne u maligno transformisanu ćeliju. Za razliku od zdravih ćelija, patološki izmenjene ćelije umnožavaju se ubrzano i nisu podvrgnute procesu uobičajene ćelijske smrti. Posledica rapidnog umnožavanja i rasta maligno transformisanih ćelija jeste formiranje tumorske mase. Šta više, kancerski izmenjene ćelije mogu se odvojiti od inicijalno nastale promene i širiti se u druga područja organizma (metastaziranje).
Karcinom anusa često se javlja u sklopu seksualno prenosivih oboljenja, najčešće humanog papilomavirusa (HPV). Tragovi prisustva HPV infekcije mogu se naći u većini karcinoma analnog kanala, te se na osnovu tog zaključka navode kao najznačajniji uzročnik karcinoma analnog kanala.
Faktori rizika
Faktori sa povišenim rizikom za nastanak karcinom analnog kanala podrazumevaju:
Starost: Osobe od 50 godina i starije poseduju povišen rizik za nastanak analnog karcinoma.
Višestruki broj seksualnih partnera: Osobe sa velikim brojem seksualnih partnera tokom života poseduju povišen rizik za nastanak analnog karcinoma.
Analni seksualni odnos: Sprovođenje analnog seksualnog odnosa povišava rizik za nastanak karcinoma analne regije.
Konzumiranje duvana
Humani Papilomavirus: prisustvo HPV infekcije, kao i karcinom cerviksa, može biti uzročnik analnog karcinoma.
Upotreba medikamenata koji deluju supresivno na imuni sistem: Osobe na imunosupresivnoj terapiji, uključujući i osobe sa transplantiranim organima, u povećanom su riziku za nastanak analnog karcinoma.
Komplikacije
Pod opštim komplikacijama tumora podrazumevaju se metastaze. Ali, dokazano je da karcinom anusa retko metastazira u udaljene delove organizma. Samo mali procenat tumora može metastazirati u jetru i pluća što smanjuje procenat uspešnosti primenjenog tretmana.
Prevencija
Ne postoji dokazan način prevencije ovog stanja, ali se rizik za nastanak istog može umanjiti primenom sledećih postupaka:
Primena zaštitnih sredstava tokom seksualnog odnosa: Siguran seksualni odnos ili apstinencija mogu prevenirati HPV I HIV te redukovati rizik za nastanak analnog karcinoma.
Primena HPV vakcina: Gardasil i Cervarix predstavnici su vakcina namenjenih eradikaciji HPV infekcije.
Prestanak konzumacije duvana: Dokazano je da se rizik za nastanak carcinoma analne regije smanjuje kod osoba koje prestaju konzumirati duvan.
