Edem je reč koja označava oticanje ili otok. Edem pluća predstavlja oboljenje pluća koje se manifestuje oticanjem plućnog tkiva. Do oticanja dolazi preteranom akumulacijom vodenkaste tečnosti u plućima.Edem pluća nastaje kada se alveole napune viškom tečnosti koja je umesto vazduha curela iz krvotoka u pluća. Curenje tečnosti iz krvotoka i nagomilavanjem u alveolama dovodi do problema sa razmenom kiseonika i ugljen dioksida. Ovo rezultira problemima i poteškoćama sa disanjem kao i slabu zasićenost krvi kiseonikom. Pacijentima je ovo oboljenje poznatije kao ’’voda u plućima’’.
Simptomi
Neki od simptoma kojima se manifestuje edem pluća su:
- Poteškoće sa disanjem
- Iskašljavanje krvi
- Anksioznost i uznemirenost
- Umanjen nivo svesti
- Preterano znojenje
- Bol u grudima
- Iznenadni porast telesne težine – nastaje kao rezultat akumulacije dodatne tečnosti
- Hroničan umor i malaksalost
Uzroci
Edem pluća može nastati kao posledica mnoštvo različitih faktora. Uzroci edema pluća dele se na dve velike grupe – kardioneske i nekardiogenske.
Kardiogenski uzroci plućnog edema mogu biti:
- Povišen pritisak u plućnim krvnim sudovima
- Kongestivno zatajenje srca – smanjenje snage pumpanja srca
- Srčani udar
- Bolest srčanih zalistaka
Nekardiogenski uzroci plućnog edema su:
- Akutni respiratorni distres sindrom
- Visinski plućni edem – velika nadmorska visina može izazvati oticanje plućnog tkiva
- Zatajenje bubrega
- Povreda glave ili mozga
- Jaki epileptični napadi
- Operacije na mozgu
- Zatajenje jednog plućnog krila
- Teška povreda
- Predoziranje heroinom
- Predoziranje aspirinom
- Embolizam pluća
Faktori rizika
Ne postoje faktori koji direktno povećavaju rizik od nastanka edema pluća. Faktori koji povećavaju rizik od edema pluća su isti faktori koji povećavaju rizik od nastanka drugih oboljenja koja uzrokuju edem pluća.
Komplikacije
Sve komplikacije koje mogu nastati iz edema pluća vezane su za komplikacije bolesti koja uzrokuju plućni edem. Neke od njih mogu biti:
- Slaba oksigenizacije krvi u plućima – može dovesti do slabe oksigenizacije krvi u ostalim organima
- Plućna hipertenzija
- Oslabljenost desne komore srca
- Oticanje u abdomenu i nogama
- Akumulacija tečnosti u plućnoj maramici
- Oticanje jetre
Prevencija
Edem pluća se ne može sprečiti, ali se mogu preduzeti određene preventivne mere koje znatno umanjuju rizik od nastanka bolesti koje ga uzrokuju. Preporučuje se zdrava ishrana sa smanjenim sadržajem soli, fizička aktivnost i održavanje normalnog krvnog pritiska i holesterola.
Plućni edem koji nastaje kao posledica prebrzon izlaganju velikim nadmorskim visinama može se sprečiti lekovima i aklimatizacijom.