Edem je medicinski naziv za otok. Većina tečnosti koja se u organizmu nalazi izvan ćelija obično se nalazi na dva mesta: u krvnim sudovima i u intersticijalnom prostoru. Kod različitih oboljenja gde dolazi do pojave edema, zadržavanja viška tečnosti obavlja se na jednom od ta dva mesta ili čak u oba. Iako edem može da se javi na bilo kojem delu tela, najčešće se može primetiti na šakama, rukama, stopalima, skočnim zglobovima i nogama. Lekovi, infekcije, trudnoća, sve ovo može dovesti do pojave edema. Lečenje obično obuhvata uzimanje lekova za uklanjanje viška tečnosti iz organizma i smanjenje količine soli u hrani.

 

Simptomi

Među znakovima i simptomima edema su:

Otok

Zategnuta ili sjajna koža

Koža u kojoj ostane otisak nakon pritiska od nekoliko sekundi

Uvećanje stomaka

 

Uzroci

Edem se javlja kada dolazi do curenja tečnosti iz sitnih krvnih sudova (kapilara). Tečnost počne da se nagomilava u okolnim tkivima, što dovodi do otoka. Edem je uzrokovan bolestima koje pogađaju različite sisteme organa u telu, ili stanjima u određenom delu tela kojim su zahvaćeni neki ekstremiteti. Među uzrocima edema nalaze se:

Prevelik unos soli

Trudnoća

Genetika

Velika nadmorska visina

Opekotine od sunca

Sporedni efekti nekih lekova

Menstruacija ili predmentrualni period

U nekim težim slučajevima, edem može biti znak nekog mnogo ozbiljnijeg zdravstvenog problema, poput:

Srčane insuficijencije (usled povraćaja krvi dolazi do nakupljanja tečnosti u nogama, člancima i stopalima)

Bolesti bubrega (zbog nakupljanja viška tečnosti i natrijuma u krvotoku)

Oštećenja bubrega (zbog nakupljanja tečnosti kao posledica smanjenog nivoa proteina u krvi)

Oštećenja jetre (zbog nakupljanja tečnosti u stomačnoj šupljini i nogama)

Nepravilnog rada limfnog sistema (zbog oštećenja limfnih čvorova i sudova koji pomažu u dreniranju tečnosti)

 

Faktori rizika

Faktori koji dovode do povećanog rizika od nastanka edema su sledeći:

Trudnoća (zbog povećane potrebe za tečnošću za plod i placentu, trudnica može u telu da zadržava veće količine natrijuma i vode nego što je uobičajeno, pa može doći do nastanka edema)

Određeni lekovi: lekovi za visok krvni pritisak, lekovi na bazi steroida, estrogena, tijazolidinedioni, drugi.

Određena stanja: bolest jetre, bubrega, srčana insuficijencija

Infekcije kože

 

Komplikacije

Ukoliko se ne leči, edem može da dovede do sledećih komplikacija:

Bolni otoci

Ukočenost

Ožiljci

Istanjena koža koja svrbi

Otežano hodanje

Smanjena cirkulacija krvi

Smanjena elastičnost arterija, vena, zglobova i mišića

Povećan rizik pojave čireva na koži.