Šta je dijagnostika paracentezom?
Dijagnostika paracentezom je procedura koja omogućava ekstrakciju, odnosno izvlačenje peritonealne tečnosti, uglavnom intraperitonealnog nagomilanog sadržaja koji se nakuplja kao posledica nekih oboljenja, nazvanih ascites (bolesti jetre i neoplastične bolesti). Tečnost se zatim šalje u laboratoriju na analizu.
Koja je svrha dijagnostike paracentezom?
Glavni razlog izvođenja paracenteze jeste analiza i uklanjanje nagomilane tečnosti, posebno one tečnosti koja se nagomilava u pacijentovom abdomenu, smanjujući tako nelagodu i pritisak koji ascites stvara, pomažući pacijentu da bolje diše. Drugi razlog za izvođenje paracenteze jeste dijagnostikovanje metastaza raka, dijagnoza spontanog bakterijskog peritonitisa i drugih infekcija, kao i proveravanje da li u peritonealnom prostoru ima krvi nakon povrede.
Standardi pripreme
Dijagnoza paracentezom obično ne zahteva neku određenu pripremu osim preventivnog pražnjenja bešike i izvođenje osnovnih analiza krvi pre same procedure, ne bi li se odredili parametri koagulacije.
Pacijenti koji su u drugom stanju, koji uzimaju lekove ili su alergični na neke od lekova (uključujući i anestetike) moraju tu informaciju dati medicinskom osoblju. Štaviše, pacijenti bi morali reći ukoliko postoji bilo kakav problem sa krvarenjem ili ukoliko uzimaju neke od agenasa za trombocite.
Koji pacijenti mogu da se podvrgnu dijagnozi paracentezom?
Dijagnoza paracentezom indikovana je za pacijente koji imaju početak ascitesa. U ovom slučaju paracenteza se koristi da bi se analizirala tečnost i odredi poreklo ascitesa i da se diferencira transudate od exudate ascites, kao i da se odredi prisustvo kanceroznih ćelija ili da se reše neke druge nedoumice. Procedura se takođe sprovodi kod pacijenata za koje se misli da imaju suspektni, spontani ili sekundarni bakterijski peritonitis.
S druge strane, dijagnostika paracentezom je kontraindikovana za osobe sa akutnim stanjima u abdomenu za koje je potrebna prethodna hirurška korekcija, kao i u slučajevima gde pacijenti uzimaju antikoagulante ili aspirin. Ostale kontraindikacije su gojaznost, trudnoća, prošireno crevo, proširena bešika, celulitis abdominalnog zida, i intra-abdominalne prirasline.
Da li je dijagnostika paracentezom opasna i/ili bolna?
Insercija igle u abdomen je neznatno bolna; međutim, tokom procedure koristi se i anestetik, koji ublažava bol. U nekim slučajevima, postoji redak, ali potencijalni rizik od perforacije bešike, creva ili krvnog suda, što vodi daljem riziku od krvarenja. Neke komplikacije vezane za dijagnostiku paracentezom mogu da budu konstantno curenje iz mesta uboda, infekcija rane, hematom abdominalnog zida ili neuspelo prikupljanje peritonealne tečnosti.
Kako se obavlja dijagnostika paracentezom?
Procedura se izvodi dok je pacijent u sedećem stanju ili na leđima uz blago uzdignutu glavu. Lekar dezinfikuje mesto uboda, zatim se daje anestezija i pristupa unošenju igle uz pomoć upotrebe ultrazvuka. Prosečno trajanje procedure je između 20 i 30 minuta, i tom prilikom pacijent mora biti potpuno miran osim ako ga drugačije ne upute lekari. Na kraju postupka, mesto ulaska igle se previje, a pacijent se drži pod nadzorom naredih sat vremena.
