Definicija
Nespušteni testis predstavlja testis kod koga je izostalo njegovo pozicioniranje u fiziološki položaj u skrotumu. Testisi se formiraju u abdominalnoj šupljini tokom fetalnog razvoja. Tokom poslednjih nekoliko meseci intrauterinog razvoja, testisi se pomeraju ka nishodnim partijama abdomena putem koji vodi ka skrotalnoj vreći. U slučajevima kada se proces spuštanja zaustavi ili odloži, javlja se nespušteni testis.
Najčešće je ovim procesom zahvaćem jedan testis, ali opisani su i slučajevi obostrane nespuštenosti testisa.
Nespušteni testis najčešće se javlja kod novorođenčadi koja su prevremeno rođena. Kod većine prevremeno rođenih novorođenčadi, nespušteni testis će se reponirati samostalno u fiziološki položaj u toku prvih 9 meseci života.
U slučajevima kada ne dođe do korekcije položaja nespuštenog testisa, terapeutski pristup u vidu hirurškog zahvata je neophodan u cilju reponiranja testisa u skrotum.
Simptomi
Osnovni znak nespuštenog testisa jeste nemogućnost vizualizacije ili osećaja testisa za koji se očekuje da je lokalizovan u skrotumu.
Uzroci
Tačan etiopatogenetski mehanizam nastanka nespuštenog testisa je još uvek nepoznat. Naučnici veruju da je kombinacija genetičkih, opštezdravstvenih faktora majke tokom trudnoće kao i drugih faktora spoljašnje sredine osnovni okidač za nastanak hormonskih promena kao i fizičkih promena nervne aktivnosti koja zahvata nespušteni testis.
Faktori rizika
Faktori koji povećavaju rizik za nastanak nespuštenog testisa kod novorođenčadi uključuju:
Malu porođajnu težinu
Prevremeno rođenje
Porodičnu istoriju nespuštenog testisa
Određena genetska stanja kao što je Daunov sindrom ili defekt abdominalnog zida
Preteran unos alkoholnih pića ili konzumacija alkohola majke tokom trudnoće
Gojaznost majke tokom trudnoće
Šećerna bolest majke
Ekspozicija roditelja određenim vrstama pesticida
Komplikacije
Moguće komplikacije koje mogu nastati usled nespuštenog testisa uključuju sledeće:
Testikularni karcinom: karcinom koji počinje u ćelijama testisa koje produkuju nezrelu semenu tečnost
Testikularna torzija: medicinsko stanje kod koga je spermatična vrpca, koja sadrži krvne sudove, nerve kao i duktus koji prenosi semenu tečnost iz testisa ka penisu, izvrnuta
Ingvinalna hernija: medicinsko stanje kod koga dolazi do protruzije mekih tkiva kroz slabu tačku abdominalnih mišića
Testikularna trauma: primena izrazito jake sile na testis
Loš kvalitet semene tečnosti: nizak broj spermatocita koji izaziva neplodnost
Neplodnost: nesposobnost reprodukcije prirodnim putem.
Lečenje
Glavni zadatak lečenja jeste repozicija nespuštenog testisa nazad u skrotalnu vreću.
Terapeutski modaliteti kod nespuštenog testisa uključuju:
Orhipeksiju: hirurška procedura osmišljena sa ciljem suturiranja testisa u fiziološki položaj u skrotumu
Hirurška procedura koja uključuje uklanjanje testikularnog tkiva u slučajevima nedovoljne razvijenosti testisa ili prisustva afunkcionalnog ili nekrotičnog tkiva.
Hirurška procedura koja uključuje reparaciju hernije u slučajevima kada je nespušteni testis udružen sa postojanjem ingvinalne hernije.
Hormonska terapija: metoda koja podrazumeva administriranje injekcije humanog horionskog gonadotropina (HCG), specifičnog hormona koji ima funkciju dovođenja testisa u skrotum .Ovaj vid lečenja nije preporučljiv u većem broju slučajeva, s obzirom da je manje efektivan nego hirurški pristup.
Proteza testisa: hirurška procedura koja uključuje implantaciju prostetičnog uređaja u cilju imitiranja fiziološkog testisa i vraćanja fiziološkog izgleda skrotuma.
Konsultacija sa lekarom u vezi odabira adekvatnog tretmana kao i potencijalne hormonske terapije je preporučena u cilju izbegavanja i prevencije budućih komplikacija, kao što su testikularni karcinom ili neplodnost.