Definicija
Stenoza pulmonarne arterije predstavlja stanje u kome je prisutna deformacija na ili u blizini plućne valvule što usporava krvni protok. Funkcija pulmonarne valvule jeste usmeravanje krvnog protoka od srca ka plućima, te stenoza (ili suženje) nastaje usled nemogućnosti kompletnog otvaranja valvule. Usled toga, krvni protok ka plućnoj cirkulaciji je onemogućen.
U većini slučajeva, stenoza pulmonarne arterije predstavlja komplikaciju drugog oboljenja; ipak najčešće se javlja intrauterino kao kongenitalni srčani defekt.
Terapeutski modaliteti kod plućne stenoze klasično podrazumevaju hirurški pristup. Kod većine osoba koje se podvrgavaju hirurškom zahvatu, očekuju se pozitivni postoperativni ishodi bez razvoja komplikacija ili recidiva.
Simptomi
Znaci i simptomi prisustva plućne stenoze valvule uslovljeni su opštim zdravstvenim stanjem individue kao i stepenom opstrukcije u organizmu.
Znaci i simptomi plučne valvularne stenoze podrazumevaju:
Bol u grudima
Umor
Nesvestice
Gubitak daha
Plavu prebojenost kože (cijanozu)
Iznenadnu smrt
Uzroci
Kod većine slučajeva, stenoza plučne valvule prisutna je na rođenju. U slučaju da se plućna valvula ne razvije adekvatno tokom fetalnog perioda, nastaje ograničavanje krvnog protoka te se kod novorođenčadi može razviti srčana abnormalnost.
Određena medicinska stanja mogu usloviti nastanak stenoze plućne valvule, kao što su:
Karcinoidni sindrom: grupa simptoma izazvana prisustvom karcinoidnog tumora, koji nastaje u ćelijama koje su deo endokrinog sistema organizma. Ove ćelije oslobađaju serotonin, usled čijeg prisustva nastaje karcinoidni tumor (crvenilo kože ,dijareja, abdominalni grčevi).
Reumatska groznica: oboljenje koje nastaje usled komplikacija neadekvatnog lečenja streptokone infekcije grla ili šarlahne groznice.
Faktori rizika
Određena stanja koja izivaju povećan rizik za razvoj stenoze plućne arterije u kasnijem periodu života su:
Karcinoidni sindrom
Reumatska groznica
Nunov sindrom
Komplikacije
Komplikacije koje nastaju usled težeg stepena plućne stenoze podrazumevaju:
Infektivni endokarditis: bakterijsku infekciju endotela srca
Hipertrofiju desne komore: vid hipertrofije komore koji zahvata desnu komoru, te nastaje snažniji protok krvi koji se usmerava ka plučnoj arteriji. Usled ovog pritiska nastaje zadebljanje mišićnog zida komore kao i uvećanje šupljina u komori. Najzad, srce postaje rigidno i oslabljene funkcije.
Aritmija: iregularan srčani ritam (srčani otkucaji su ili prebrzi ili prespori)
Srčana insuficijencija: stanje u kome srce ne istiskuje krv adekvatno.
Lečenje
U zavisnosti od stepena opstrukcije, terapeutski modaliteti kod težeg stepena plučne stenoze standarno se leče primenom balon valvuloplastike ili klasičnom operacijom srca (otvoreni pristup).
Klasična operacija srca: hirurška procedura koja podrazumeva reparaciju plućne arterije ili valvule ili pak zamenu valvule veštačkom. Mogući neželjeni efekti mogu uključivati krvarenje, stvaranje krvnih ugrušaka ili infekciju.
