Czym jest szczepionka sześcioskładnikowa?
Szczepionka sześcioskładnikowa to szczepionka, którą zazwyczaj podaje się dzieciom w pierwszym roku życia, w celu ochrony ich przed błonicą, tężcem, krztuścem, polio, zapaleniem wątroby typu B i haemophilus influenzae typu B.
Błonica to poważna choroba zakaźna, wywoływana przez toksyny wytwarzane przez bakterie maczugowca błonicy. Toksyna hamuje funkcje komórkowe serca, układu nerwowego i nerek. Zakażenie odbywa się poprzez bezpośredni kontakt z zakażoną osobą albo nosicielem lub przez kontakt pośredni, na przykład przez skażone przedmioty (choć takie przypadki są rzadsze).
Tężec to nie zaraźliwa choroba zakaźna, wywoływana przez laseczkę tężca, bakterię, która często występuje w różnych środowiskach i może łatwo przedostać się do organizmu poprzez małe nacięcia, w kontakcie z glebą lub brudnymi przedmiotami. Toksyna dociera do układu nerwowego i może powodować komplikacje, takie jak skurcze i spazmy mięśni.
Krztusiec bezkomórkowy to choroba zakaźna wywoływana przez bakterię pałeczki krztuśca. Infekcja dotyka głównie dzieci i przenosi się w postaci kropelek śliny emitowanych przez zakażone osoby poprzez kaszel, kichanie lub mówienie. U dzieci w wieku poniżej jednego roku, krztusiec może mieć ciężki przebieg z powodu występowania powikłań (bezdech, odoskrzelowe zapalenie płuc, konwulsje, zapalenie mózgu).
Polio to poważna choroba zakaźna wywoływana przez wirus polio i wpływająca na komórki układu nerwowego, która powołuje paraliż, czasem nieodwracalny. Jest to choroba zakaźna, przekazywana drogą fekalno-oralną: wirus przechodzi przez kał, który może zanieczyścić wodę, żywność czy dłonie i przez kropelki śliny jest emitowany przez zakażone osoby lub zdrowych nosicieli.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B to zaraźliwa choroba zakaźna wywoływana przez wirus Hepatitis B (HBV), który jest przenoszony przez krew i zainfekowane płyny ustrojowe (krew, nasienie, mleko matki, wydzielina pochwowa). Zakażenie dotyka wątroby i może powodować ostre, piorunujące lub przewlekłe zapalenie wątroby.
Haemophilus influenzae typu B to bakteria często obecna w nosie i gardle, odpowiedzialna większość zakażeń, szczególnie u dzieci w wieku poniżej pięciu lat. Przenoszenie odbywa się poprzez bezpośredni kontakt z kroplami śliny emitowanymi przez osoby zainfekowane lub przez nosicieli.
Z czego składa się szczepionka sześcioskładnikowa?
Szczepionka zawiera części wszystkich sześciu chorób i jest w stanie zapewnić ochronę przed nimi. Szczepionkę podaje się domięśniowo w przednio-boczną część uda.
Kiedy zaleca się przyjęcie szczepionki sześcioskładnikowej?
Sześcioskładnikowa szczepionka jest częścią szczepień obowiązkowych i jest podawana w pierwszym roku życia dziecka, zazwyczaj w trzech dawkach. Części na krztusiec i haemophilus typu B nie są obowiązkowe i możliwe jest podpisanie umowy, na mocy której odmawia się podania tych składników.
W przypadku haemophilus typu B i WZW typu B nie jest potrzebne podawanie dodatkowych dawek w przyszłości.
W przypadku błonicy, tężca, krztuśca i polio powinno się podawać zastrzyki wzmacniające, co 5-6 lat. Kolejna dawka (pomniejszona) jest zalecana w okresie dojrzewania. W przypadku osób dorosłych zaleca się szczepienie przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi co 10 lat.
Jakie są skutki uboczne szczepionki sześcioskładnikowej?
Szczepionka sześcioskładnikowa jest ogólnie dobrze tolerowana. W ciągu 48 godzin po podaniu mogą wystąpić łagodne objawy, takie jak:
- zaczerwienienie w miejscu zastrzyku,
- obrzęk w miejscu zastrzyku,
- gorączka.
Podobnie jak w przypadku wszystkich szczepionek, istnieje możliwość wystąpienia poważniejszych problemów, takich jak ciężkie reakcje alergiczne. Chociaż zdarza się to rzadko, symptomy takie mogą się pojawiać w niektórych przypadkach.