Τι είναι τα μιτοχονδριακά αντισώματα;

Τα μιτοχονδριακά αντισώματα (AMA ή αντι-μιτοχονδριακά αντισώματα) είναι τα αντισώματα που στρέφονται εναντίον ενός αντιγόνου της εσωτερικής μιτοχονδριακής μεμβράνης. Σε ποσοστό μεταξύ 95 έως 98% των ασθενών με πρωτοπαθή χολική κίρρωση (ΠΧΚ) έχουν αυτοαντισώματα στο αίμα τους που αντιδρούν με την εσωτερική επένδυση των μιτοχονδρίων. Αυτά τα αυτόματα αντισώματα ονομάζονται αντι-μιτοχονδριακά αντισώματα (AMA). Τα μιτοχόνδρια είναι η ενέργεια που υπάρχει μέσα σε όλα τα κύτταρα μας, όχι μόνο στα κύτταρα του χοληφόρου πόρου και του ήπατος. Το μιτοχόνδριο χρησιμοποιεί το οξυγόνο που μεταφέρεται στο αίμα από τους πνεύμονες ως καύσιμο για την παραγωγή ενέργειας. Τα μιτοχονδριακά αντισώματα συνδέονται με αντιγόνα πρωτεΐνης που περιέχονται σε συμπλέγματα ενζύμων  που βρίσκονται μέσα στην εσωτερική επένδυση των μιτοχονδρίων. Οι βασικές χημικές αντιδράσεις που είναι απαραίτητες για τη ζωή είναι αυτά τα πολύ σημαντικά συμπλέγματα ενζύμων. Είναι γνωστά ως συμπλέγματα ενζύμωνκαθώς αποτελούνται από πολλαπλές ενζυμικές μονάδες.

Αυτά τα μιτοχονδριακά αντισώματα αντιδρούν ειδικά έναντι ενός συστατικού ενζυμικού συμπλέγματος γνωστού ως Ε2. Σε ασθενείς που έχουν πρωτογενή χολική κίρρωση (ΠΧΚ), αυτά τα μιτοχονδριακά αντισώματα αντιδρούν κατά προτίμηση με το συστατικό Ε2 ενός από τα ένζυμα που είναι γνωστό ως το σύμπλεγμα πυροσταφυλικής αφυδρογονάσης (PDC).

Γιατί μετράμε το επίπεδο των μιτοχονδριακών αντισωμάτων;

Η παρουσία μιτοχονδριακών αντισωμάτων στο αίμα ή στον ορό ενός ανθρώπου μπορεί να είναι ενδεικτική της παρουσίας και / ή της πιθανότητας ανάπτυξης αυτοάνοσης διαταραχής γνωστής ως πρωτοπαθής χολική κίρρωση (ΠΧΚ). Η ΠΧΚ συνήθως προκαλεί τον σχηματισμό ουλώδους ιστού στο συκώτι και συνήθως περιορίζεται στο χοληφόρο σύστημα. Υπάρχουν πολλά αντιγόνα που σχετίζονται με μιτοχονδριακά αντισώματα, τα οποία έχουν ταυτοποιηθεί και έχουν ως εξής: Μ1 – καρδιολιπίνη, Μ2 – συμπλέγμα της αφυδρογονάσης των α-οξυ-οξέων, Μ3 – εξωτερική μιτοχονδριακή μεμβράνη, Μ4 – σουλφιδική οξειδάση, Μ5 – εξωτερική μιτοχονδριακή μεμβράνη, Μ6 – εξωτερική μιτοχονδριακή μεμβράνη, M7 –  αφυδρογονάση της σαρκοσίνης, M8 – εξωτερική μιτοχονδριακή μεμβράνη, M9 – φωσφορυλάση γλυκογόνου.

Τα αντισώματα σε αυτά τα ειδικά αντιγόνα έχουν συσχετιστεί με έναν αριθμό παθήσεων, τα αντιγόνα Μ2, Μ4, Μ8 και Μ9 σχετίζονται με την πρωτοπαθή χολική κίρρωση, ενώ το Μ2 σχετίζεται με αυτοάνοση ηπατίτιδα, το Μ3 συνδέεται με ερυθηματώδη λύκο που προκαλείται από φάρμακα, Μ1 με αυτοάνοση Ηπατίτιδα, Μ6 με ηπατίτιδα που προκαλείται από φάρμακα, Μ7 με καρδιομυοπάθεια και μυοκαρδίτιδα, Μ5 με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, αδιαφοροποίητη νόσο του κολλαγόνου και αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι συσχετίσεις αυτές δεν είναι εντελώς συγκεκριμένες και δεν θα πρέπει κανείς να βασίζεται σε αυτές για διάγνωση.

Η πρωτοπαθής χολική κίρρωση εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες μέσης ηλικίας και σε ασθενείς που πάσχουν από άλλες αυτοάνοσες ασθένειες. Σε οξεία ηπατική ανεπάρκεια, τα μιτοχονδριακά αντισώματα βρίσκονται έναντι όλων των κύριων αντιγόνων του ήπατος, όπως π.χ. πυροσταφυλική αφυδρογονάση, υπομονάδες Ε2, διακλαδισμένης αλυσίδας 2-οξο-αφυδρογονάσης και αφυδρογονάση 2-οξο-γλουταρικού.

Πρότυπο προετοιμασίας

Η δειγματοληψία γίνεται συνήθως το πρωί στο νοσοκομείο. Δεν απαιτούνται ειδικές προετοιμασίες για την εξέταση αυτή. Ο γιατρός θα σας συστήσει εάν πρέπει να είστε νηστικοί πριν από την εξέταση αίματος. Θα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό σας για κάθε φάρμακο που παίρνετε πριν από την εξέταση, καθώς ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματα της εξέτασης αίματος.

 

Είναι η εξέταση επώδυνη ή επικίνδυνη;

Η εξέταση δεν είναι ούτε επώδυνη ούτε επικίνδυνη. Ο ασθενής μπορεί να αισθανθεί μια αίσθηση μουδιάσματος κατά την είσοδο της βελόνας στο χέρι όταν εξάγεται αίμα για την εξέταση.

 

Πώς γίνεται η εξέταση;

Η εξέταση αποτελείται από μια απλή εξέταση του δείγματος αίματος.