Τι είναι η απτοσφαιρίνη;
Η απτοσφαιρίνη (μερικές φορές συναντάται η συντομογραφία της ως Ηρ) είναι μια γλυκοπρωτεΐνη που παράγεται από το ήπαρ στο σώμα μας. Η απτοσφαιρίνη είναι επίσης η πρωτεΐνη που κωδικοποιείται από το γονίδιο ΗΡ στους ανθρώπους. Στο πλάσμα του αίματος, η λειτουργία απτοσφαιρίνης δεσμεύει την ελεύθερη αιμοσφαιρίνη που υπάρχει στο αίμα, η οποία απελευθερώνεται από τα ερυθροκύτταρα με υψηλή συγγένεια και επομένως αναστέλλει την οξειδωτική της δραστηριότητα. Στη συνέχεια το σύμπλεγμα απτοσφαιρίνης-αιμοσφαιρίνης θα απομακρυνθεί από το δικτυοενδοθηλιακό σύστημα, κυρίως από τον σπλήνα. Σε κλινικές ρυθμίσεις, η δοκιμασία απτοσφαιρίνης χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση και διαλογή της ενδοαγγειακής αιμολυτικής αναιμίας. Στην ενδοαγγειακή αιμόλυση, η ελεύθερη αιμοσφαιρίνη θα κυκλοφορήσει στην κυκλοφορία και συνεπώς η απτοσφαιρίνη θα δεσμεύσει την αιμοσφαιρίνη. Σε περίπτωση ενδοαγγειακής αιμόλυσης, στην οποία παρατηρείται αύξηση της απελευθέρωσης αιμοσφαιρίνης στο αίμα, η απτοσφαιρίνη καλείται να την ανακτήσει και να την επαναφέρει στο συκώτι. Ωστόσο, η απτοσφαιρίνη δεν είναι αξιόπιστος τρόπος για να διαφοροποιηθεί η ενδοαγγειακή και η εξωαγγειακή αιμόλυση.
Η λειτουργία αυτού του γονιδίου είναι να κωδικοποιήσει μια προπρωτεΐνη για να δώσει και άλφα και βήτα αλυσίδες, οι οποίες στην πραγματικότητα συνδυάζονται ως τετραμερές για να παράγουν απτοσφαιρίνη. Η απτοσφαιρίνη λειτουργεί για να δεσμεύσει την ελεύθερη αιμοσφαιρίνη πλάσματος, η οποία επιτρέπει στα αποικοδομητικά ένζυμα να αποκτήσουν πρόσβαση στην αιμοσφαιρίνη ενώ παράλληλα εμποδίζει την απώλεια σιδήρου μέσω των νεφρών και προστατεύει τους νεφρούς από ζημία από την αιμοσφαιρίνη. Η απτοσφαιρίνη παράγεται κυρίως από τα ηπατοκύτταρα, αλλά μπορεί επίσης να παραχθεί από άλλους ιστούς του σώματος όπως ο πνεύμονας, τα νεφρά και το δέρμα.
Γιατί μετράμε το επίπεδο της απτοσφαιρίνης;
Η εξέταση για τη μέτρηση του επιπέδου της απτοσφαιρίνης μπορεί να είναι χρήσιμη στις διαδικασίες παρακολούθησης της αιμολυτικής αναιμίας. Οι μειωμένες τιμές μπορούν επίσης να υποδηλώνουν έναν πιο αργό τύπο καταστροφής ερυθρών αιμοσφαιρίων που δεν σχετίζεται με την αναιμία. Για παράδειγμα, η καταστροφή μπορεί να έχει προκληθεί από μηχανικές βαλβίδες καρδιάς ή ανώμαλη αιμοσφαιρίνη, όπως συμβαίνει στην δρεπανοκυτταρική νόσος ή στη θαλασσαιμία. Η απτοσφαιρίνη είναι γνωστή ως αντιδραστήριο οξείας φάσης. Το επίπεδό του αυξάνεται σε οξείες καταστάσεις όπως λοίμωξη, τραυματισμό, καταστροφή ιστών, κάποιες μορφές καρκίνου, εγκαύματα, χειρουργική επέμβαση ή τραύμα. Σκοπός του είναι να αφαιρέσει τα κατεστραμμένα κύτταρα και τα συντρίμμια και να διασώσει σημαντικό υλικό όπως ο σίδηρος. Τα επίπεδα απτοσφαιρίνης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση της πορείας αυτών των συνθηκών.
Όταν τα ερυθρά αιμοσφαίρια καταστρέφονται ενεργά, η απτοσφαιρίνη εξαφανίζεται ταχύτερα από ό, τι δημιουργείται, εξ ου και τα μειώμενα επίπεδα απτοσφαιρίνης στο αίμα.
Πρότυπο προετοιμασίας
Η δειγματοληψία γίνεται συνήθως το πρωί, όταν επισκέπτεστε το νοσοκομείο. Πριν από την εξέταση απαιτείται να είστε νηστικοί και θα συντονιστείτε από το γιατρό. Είναι επίσης σημαντικό να ενημερώσετε το γιατρό σχετικά με τα φάρμακα που παίρνετε, καθώς ενδέχεται να επηρεάσουν τα αποτελέσματα της εξέτασης. Τα φάρμακα που μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα απτοσφαιρίνης είναι τα ανδρογόνα και τα κορτικοστεροειδή. Ωστόσο, φάρμακα που μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα της απτοσφαιρίνης είναι ισονιαζίδη, νιτροφουραντοίνη, αντισυλληπτικά χάπια, χλωροπρομαζίνη, κινιδίνη, στρεπτομυκίνη, διφαινυδραμίνη και ινδομεθακίνη. Μην σταματήσετε να παίρνετε αυτά τα φάρμακα πριν από τη συνάντηση με τον γιατρό, ο οποίος θα συστήσει τα περαιτέρω βήματα. Προηγούμενο ιατρικό ιστορικό μπορεί να ζητηθεί από τον γιατρό.
Είναι η εξέταση επώδυνη ή επικίνδυνη;
Η εξέταση δεν είναι ούτε επώδυνη ούτε επικίνδυνη. Ο ασθενής μπορεί να αισθανθεί μια ελαφρά αίσθηση μουδιάσματος όταν η βελόνα εισέλθει στον βραχίονα.
Πώς γίνεται η εξέταση;
Η εξέταση γίνεται με απλή εξέταση αίματος.
