Ορισμός
Ο ψευδοόγκος εγκεφάλου, επίσης γνωστός και ως ιδιοπαθής ενδοκράνια υπέρταση, είναι μία πάθηση που συμβαίνει όταν αυξάνεται η πίεση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού μέσα στο κρανίο. Η συγκεκριμένη πάθηση εμφανίζεται πιο συχνά στις γυναίκες από ότι στους άντρες, και ειδικότερα σε γυναίκες που είναι υπέρβαρες και πρόκειται να μπουν στην εμμηνόπαυση.
Ο ψευδοόγκος εγκεφάλου μπορεί επίσης να προκαλέσει οίδημα στο οπτικό νεύρο λόγω της συνεχής πίεσης στο κρανίο, προκαλώντας τύφλωση.
Στις πιθανές θεραπείες συνήθως περιλαμβάνονται η φαρμακευτική αγωγή προκειμένου να μειωθεί η πίεση και το οίδημα, και σε πιο ακραίες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση.
Συμπτώματα
Τα σημεία και συμπτώματα του ψευδοόγκου εγκεφάλου μπορούν να περιλαμβάνουν:
Πονοκέφαλο
Θολή όραση ή διπλωπία (ο ασθενής βλέπει δίπλα)
Ναυτία και τάση για εμετό
Ζαλάδα
Βούισμα στα αυτιά
Δυσκολία στην όραση
Ο ασθενής βλέπει φώτα που αναβοσβήνουν
Πόνος στον λαιμό, την πλάτη ή/και στον ώμο
Αίτια
Ενώ η ακριβής αιτία που προκαλεί ψευδοόγκους εγκεφάλου στους περισσότερους ανθρώπους δεν είναι γνωστή, οι έρευνες δείχνουν κάποια σύνδεση με τη λειτουργία του εγκεφαλονωτιαίου υγρού.
Ο εγκέφαλος και η σπονδυλική στήλη έχουν γύρω τους εγκεφαλονωτιαίο υγρό που βοηθάει να προστατευτούν ζωτικοί ιστοί από πιθανές βλάβες. Παράγεται στον εγκέφαλο και απορροφάται από το αίμα και κατά τη διάρκεια αυτής της απορρόφησης, αν έχει παραχθεί παραπάνω εγκεφαλονωτιαίο υγρό από το κανονικό, μπορεί να προκαλέσει επιπλέον πίεση στο κρανίο και να δημιουργήσει οίδημα. Με τη σειρά του, αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές στο οπτικό νεύρο και να οδηγήσει σε τύφλωση.
Παράγοντες κινδύνου
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες κινδύνου και παθήσεις που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο προσβολής από ψευδοόγκους εγκεφάλου:
Νόσος του Addison
Αναιμία
Σύνδρομο του Behcet
Το να είναι κάποιος υπέρβαρος
Διαταραχές που προκαλούν θρόμβους στο αίμα
Συγκεκριμένα φάρμακα (βιταμίνη Α, Τετρακυκλίνη)
Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
Σύνδρομο Cushing
Αυξητική ορμόνη
Λύκος
Εγκυμοσύνη
Υπνική άπνοια
Υποπαραγωγικοί παραθυρεοειδείς αδένες
Ουραιμία (αίμα στα ούρα)
Επιπλοκές
Μία πιθανή επιπλοκή που μπορεί να προκύψει σε μερικούς ανθρώπους που πάσχουν από ψευδοόγκο εγκεφάλου είναι η καταπόνηση της όρασης μέχρι το σημείο ακόμη και της τύφλωσης. Ακόμη και αν έχουν αντιμετωπιστεί τα συμπτώματα, υπάρχει περίπτωση να ξαναεμφανιστούν μήνες ή και χρόνια αργότερα.
Θεραπεία
Η θεραπεία για τον ψευδοόγκο εγκεφάλου στοχεύει στην βελτίωση των συμπτωμάτων και στην διατήρηση της όρασης από πιθανή χειροτέρευση. Ένας γιατρός μπορεί να συστήσει τις ακόλουθες θεραπευτικές μεθόδους:
Λήψη συγκεκριμένης φαρμακευτικής αγωγής για τον έλεγχο και τη βελτίωση των συμπτωμάτων:
Φάρμακα για το γλαύκωμα: πρόκειται για φάρμακα που χρησιμοποιούνται για να μειώσουν την παραγωγή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Στις πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνονται η κούραση, η αδιαθεσία στο στομάχι, μυρμήγκιασμα στα δάχτυλα των χεριών ή των ποδιών και στο στόμα, και πέτρες στα νεφρά.
Διουρητικά: φάρμακα που στοχεύουν στην καταστροφή του επιπλέον υγρού μέσω της δημιουργίας της ανάγκης της ούρησης
Φάρμακα για ημικρανίες: πρόκειται για φάρμακα που στοχεύουν στην ανακούφιση των έντονων πονοκεφάλων που σχετίζονται με τον ψευδοόγκο εγκεφάλου.
Απώλεια βάρους: Ακολουθώντας στοχευμένα διαιτητικά προγράμματα ή κάνοντας γαστρική χειρουργική επέμβαση.
Συγκεκριμένες χειρουργικές επεμβάσεις:
Optic nerve sheath fenestration: Είναι χειρουργική επέμβαση που χρησιμοποιείται για να χαλαρώσει την πίεση που ασκείται στο οπτικό νεύρο, δίνοντας διέξοδο στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το τελικό αποτέλεσμα είναι η επιτυχής σταθεροποίηση της όρασης (αποφεύγοντας περαιτέρω χειροτέρευση).
Βαλβίδα κοιλιοπεριτοναϊκής παροχέτευσης: Πρόκειται για μία χειρουργική επέμβαση που μειώνει την πίεση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, μεταφέροντας το υγρό από τα χαμηλότερα μέρη της σπονδυλικής στήλης στην κοιλιακή χώρα με την χρήση ενός μακριού σωλήνα. Τα συμπτώματα μπορούν να βελτιωθούν για κάποιους ασθενείς που κάνουν αυτή την επέμβαση. Ωστόσο σε μερικές περιπτώσεις, οι σωλήνες μπορεί να βουλώσουν οπότε θα χρειαστούν επιπλέον χειρουργεία για να αποτρέψουν περαιτέρω επιπλοκές και να μειώσουν την πίεση.