Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) είναι μια πολύ συχνή διαταραχή που επηρεάζει το κόλον – το παχύ έντερο. Προκαλεί μυϊκούς σπασμούς, πόνο στην κοιλιά, φούσκωμα, αέρια, διάρροια και δυσκοιλιότητα. Είναι μια χρόνια πάθηση που πρέπει να αντιμετωπιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Αν και τα συμπτώματα δεν είναι ευχάριστα, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου δεν μεταβάλλει τον ιστό του εντέρου ούτε αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου.
Γενικά, οι περισσότεροι από τους ανθρώπους με αυτή την πάθηση καταφέρνουν να ελέγχουν τα συμπτώματα, ακολουθώντας μια σωστή διατροφή, αλλάζοντας τον τρόπο ζωής τους και μειώνοντας το άγχος. Ωστόσο, ορισμένοι θα χρειαστούν ιατρική περίθαλψη και ίσως και συμβουλευτική, εάν τα συμπτώματα είναι σοβαρά.

Συμπτώματα:


Τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Μπορούν επίσης να μοιάζουν με συμπτώματα άλλων ασθενειών. Μερικά από τα πιο κοινά σημεία και συμπτώματα είναι:
Μυϊκές κράμπες
Τσιμπήματα στην κοιλιακή χώρα
Φούσκωμα
Αέρια
Διάρροια
Δυσκοιλιότητα

Τα συμπτώματα μπορεί να χειροτερεύουν κατά καιρούς και μερικές φορές μπορούν να βελτιωθούν ή ακόμη και να εξαφανιστούν εντελώς.
Παρόλο που τα συμπτώματα του IBS μπορούν να ελεγχθούν, είναι σημαντικό να αναζητηθεί ιατρική φροντίδα αν το άτομο έχει επίμονη αλλαγή στις συνήθειες του εντέρου ή βιώνει άλλα συμπτώματα όπως: αιμορραγία του ορθού, απώλεια βάρους, πόνο στην κοιλιά που επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της νύχτας, επειδή μπορούν να οδηγήσουν σε πιο σοβαρές παθήσεις, όπως καρκίνο του παχέος εντέρου
Αιτίες:

Οι αιτίες του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου δεν είναι ευρέως γνωστές, αλλά πολλοί διαφορετικοί παράγοντες μπορεί να οδηγήσουν σε  αυτή την πάθηση.
Τα στρώματα των μυών που καλύπτουν τα τοιχώματα του εντέρου συστέλλονται και χαλαρώνουν σε συγχρονισμένο ρυθμό καθώς μετακινούν το φαγητό από το στομάχι μέσω του εντερικού σωλήνα στο ορθό. Όταν το άτομο υποφέρει από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, αυτές οι συσπάσεις μπορούν να γίνουν ισχυρότερες και να διαρκέσουν περισσότερο από το κανονικό, αυτό προκαλεί  αέρια, φούσκωμα και διάρροια. Το αντίθετο μπορεί επίσης να συμβεί, δηλαδή οι αδύναμες συσπάσεις επιβραδύνουν τη διέλευση των τροφίμων, πράγμα που οδηγεί σε σκληρά και ξηρά κόπρανα.
Επίσης, οι ανωμαλίες του γαστρεντερικού νευρικού συστήματος μπορεί να προκαλέσουν πόνο, διάρροια και δυσκοιλιότητα, εάν η σύνδεση μεταξύ του εγκεφάλου και του εντέρου είναι κακή.
Παράγοντες που επηρεάζουν και είναι πιο συχνοί, αλλά διαφέρουν από άτομο σε άτομο, είναι:
Ένα ευρύ φάσμα τροφίμων, μερικά από τα οποία: λίπος, γάλα, μπαχαρικά, φασόλια, λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, φρούτα, σοκολάτα, ανθρακούχα ποτά και αλκοόλ
Στρες (οι περισσότεροι ασθενείς με IBS έχουν διαπιστώσει ότι τα συμπτώματα είναι χειρότερα σε περιόδους αυξημένου στρες)
Οι ορμόνες (πολλές γυναίκες έχουν διαπιστώσει ότι τα συμπτώματα είναι χειρότερα κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως)
Ορισμένες άλλες ασθένειες, όπως: γαστρεντερίτιδα ή βακτηριακή υπερανάπτυξη, μπορούν να ενεργοποιήσουν το IBS

Παράγοντες κινδύνου:
Οι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς σε IBS, εάν:
Νέοι με νόσο IBS συνήθως άτομα ηλικίας κάτω των 45 ετών
Γυναικείο φύλλο – ο αριθμός των γυναικών που πάσχουν από αυτή την πάθηση είναι διπλάσια από τον αριθμό των ανδρών
Έχουν οικογενειακό ιστορικό, δηλαδή έχουν μέλος της οικογένειας με IBS
Έχουν ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας, όπως: το άγχος, η κατάθλιψη, η διαταραχή της προσωπικότητας και το ιστορικό της σεξουαλικής κακοποίησης κατά την παιδική ηλικία ή η οικογενειακή κακοποίηση γυναικών

Επιπλοκές:

Η αποφυγή ορισμένων τροφών μπορεί να οδηγήσει σε υποσιτισμό, διάρροια, δυσκοιλιότητα και ενίσχυση των αιμορροΐδων.
Η πιο σημαντική επιπλοκή που μπορεί να συμβεί είναι η αποθάρρυνση ή ακόμα και η κατάθλιψη, καθώς ένα άτομο με IBS μπορεί να  να μην ζει τη ζωή του πλέον στο έπακρο.

Θεραπεία:
Καθώς δεν είναι γνωστό τι μπορεί να προκαλέσει σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, οι θεραπείες επικεντρώνονται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, ώστε ένα άτομο με IBS να ζει όσο το δυνατόν κανονικά.
Ένα άτομο που πάσχει από ήπια συμπτώματα IBS μπορεί να ελέγξει αποτελεσματικά την κατάσταση μόνο με την εκμάθηση πώς να διαχειριστεί το άγχος και να κάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής και τις διατροφικές συνήθειες. Τα άτομα με ήπια συμπτώματα πρέπει: να αποφεύγουν τα τρόφιμα που προκαλούν τα συμπτώματα, να πίνουν πολλά υγρά, να έχουν αρκετό ύπνο και να μειώνουν το άγχος.
Ωστόσο, εάν τα συμπτώματα είναι πιο σοβαρά, χρειάζονται περισσότερο από απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής και φάρμακα.
Αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες:
Εξάλειψη των τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε φυσικό αέριο (για να μειώσετε το αέριο και το φούσκωμα αποκοπεί ανθρακούχα αναψυκτικά, λαχανικά, κυρίως λάχανο, μπρόκολο και κουνουπίδι και ωμά φρούτα)
Εξαλείψτε τη γλουτένη (σιτάρι, κριθάρι και σίκαλη)
Εξαλείψτε τα τρόφιμα FODMAP (είδη υδατανθράκων όπως: φρουκτόζη, φρουκτάνες, λακτόζη και άλλα που βρίσκονται σε ορισμένους κόκκους, λαχανικά, φρούτα και γαλακτοκομικά προϊόντα)
Χρειάζονται φάρμακα:
Συμπληρώματα ινών
Αντιδιαρροϊκά φάρμακα
Αντικαταθλιπτικά
Αντιβιοτικά
Συμβουλευτική (εάν το στρες επιδεινώνει τα συμπτώματα ή ο ασθενής καταπιέζεται)

Πρόληψη
Εάν ένα άτομο πάσχει από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, προβλήματα όπως ο πόνος στην κοιλιά και η διάρροια είναι συχνότερα και πιο σοβαρά μετά από αγχωτικές καταστάσεις, οπότε η εύρεση ενός τρόπου αντιμετώπισης του στρες μπορεί να βοηθήσει στην ελάττωση των συμπτωμάτων.
Μερικές χρήσιμες συμβουλές:
Ο συμβουλευτικός-ψυχολόγος ή ο ψυχίατρος μπορεί να βοηθήσει στη διαδικασία εκμάθησης πώς να αντιμετωπίσει και να μειώσει το άγχος
Ασκήσεις χαλάρωσης βοηθούν τους μύες να χαλαρώνουν και να λειτουργούν καλύτερα

Η βαθιά αναπνοή/εκπνοή κάνει το άτομο πιο ήρεμο
Εκπαίδευση ευαισθητοποίησης – μια τεχνική που βοηθά να μειωθεί το άγχος  εστιάζοντας στο να ζεις τη στιγμή και αφήνοντας πίσω τις ανησυχίες και τα προβλήματα.
Άλλο – ακούγοντας μουσική, χαλάρωμα σε μπανιέρα με νερό, ανάγνωση, κλπ.