Η σκλήρυνση κατά πλάκας (MS ή πολλαπλή σκλήρυνση) είναι μια ασθένεια στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στην προστατευτική θήκη (μυελίνη) που καλύπτει τα νεύρα. Η βλάβη στη μυελίνη διακόπτει την επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος. Τελικά, τα νεύρα μπορεί να επιδεινωθούν, πράγμα που είναι μια μη αναστρέψιμη διαδικασία.

Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με το μέγεθος της βλάβης και τα νεύρα που επηρεάζονται. Σε μερικές περιπτώσεις, η σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να προκαλέσει πλήρη απώλεια της δυνατότητας περπατήματος ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να περάσει μεγάλες περιόδους ύφεσης χωρίς να προκαλέσει νέα συμπτώματα.

Δεν υπάρχει θεραπεία για τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Ωστόσο, οι θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση από τις επιθέσεις, να τροποποιήσουν την πορεία της νόσου και να διαχειριστούν τα συμπτώματα.

 

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας μπορεί να ποικίλουν ανάλογα με τη θέση των προσβεβλημένων νεύρων.

Τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας μπορεί να περιλαμβάνουν:

Μούδιασμα ή αδυναμία σε ένα ή περισσότερα άκρα που συνήθως εμφανίζεται στη μία πλευρά του σώματος

Μερική ή πλήρης απώλεια όρασης με πόνο κατά τη διάρκεια της κίνησης των ματιών που συνήθως επηρεάζει το ένα μάτι

Διπλή ή θολή όραση

Μούδιασμα ή πόνο

Αισθήσεις ηλεκτροπληξίας που συμβαίνουν με ορισμένες κινήσεις, και ειδικά με κάμψη του λαιμού προς τα εμπρός

Τρέμουλο, έλλειψη συντονισμού ή ασταθές βάδισμα

Κακή ομιλία

Κούραση

Ζάλη

Προβλήματα του εντέρου και της ουροδόχου κύστης

 

Η πορεία της ασθένειας

Οι περισσότερες περιπτώσεις σκλήρυνσης κατά πλάκας έχουν μια υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα πορεία με νέα συμπτώματα που αναπτύσσονται με την πάροδο του χρόνου και συνήθως βελτιώνονται εν μέρει ή πλήρως, ακολουθούμενη από μια ύφεση που μπορεί να διαρκέσει περισσότερο.

Μέχρι το 70% των ατόμων με υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα σκλήρυνση κατά πλάκας τελικά αναπτύσσουν μια εξέλιξη των συμπτωμάτων που μπορεί να μην περιλαμβάνει περιόδους ύφεσης (δευτεροπαθής – προοδευτική σκλήρυνση κατά πλάκας). Ο ρυθμός εξέλιξης μπορεί να διαφέρει μεταξύ των ανθρώπων.

 

Αίτια

Η ακριβής αιτία της πολλαπλής σκλήρυνσης δεν είναι γνωστή. Πιστεύεται ότι μπορεί να είναι μια αυτοάνοση ασθένεια στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στους ιστούς του. Στη σκλήρυνση κατά πλάκας, η διαδικασία αυτή καταστρέφει τη μυελίνη, την ουσία που καλύπτει και προστατεύει τις νευρικές ίνες στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό.

Επιπλέον, ένας συνδυασμός παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της γενετικής προδιάθεσης και των παιδικών λοιμώξεων, μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη σκλήρυνσης κατά πλάκας σε μερικούς ανθρώπους.

 

Παράγοντες κινδύνου

Οι παράγοντες κινδύνου για την πολλαπλή σκλήρυνση περιλαμβάνουν:

Ηλικία: Η νόσος επηρεάζει κυρίως τους ανθρώπους μεταξύ 15 και 60 ετών

Φύλο: Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σκλήρυνση κατά πλάκας

Οικογενειακό ιστορικό

Ορισμένες λοιμώξεις όπως ο ιός Epstein-Barr

Φυλή: Οι λευκοί κάτοικοι της Βόρειας Ευρώπης έχουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης πολλαπλής σκλήρυνσης

Κλίμα: Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι πιο συχνή σε χώρες με εύκρατα κλίματα

Ορισμένες αυτοάνοσες ασθένειες όπως η νόσος του θυρεοειδούς, ο διαβήτης τύπου 1 ή η ασθένεια φλεγμονώδους εντέρου

Κάπνισμα

 

Επιπλοκές

Οι επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν λόγω της σκλήρυνσης κατά πλάκας περιλαμβάνουν:

Μυϊκή δυσκαμψία ή σπασμούς

Παράλυση, συνήθως στα πόδια

Προβλήματα με την ουροδόχο κύστη, το έντερο ή τη σεξουαλική λειτουργία

Ψυχικές αλλαγές (αδυναμία μνήμης ή μεταβολές της διάθεσης)

Κατάθλιψη

Επιληψία