ξηρά μάτια

Ξηροφθαλμία

 

Ξηροφθαλμία

Η ξηροφθαλμία εμφανίζεται όταν τα δάκρυα δεν είναι σε θέση να εφυγράνουν επαρκώς τα μάτια. Ο λόγος για αυτό μπορεί να είναι η ανεπαρκής παραγωγή δακρύων ή η παραγωγή κακής ποιότητας δακρύων.

Τα ξηρά μάτια προκαλούν ένα αίσθημα δυσανασχέτησης, τσιμπημάτων ή καψίμος. Η ξηροφθαλμία μπορεί να εμφανιστεί σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως σε αεροπλάνο, μετά από εκτεταμένη χρήση υπολογιστή, ενώ οδηγείτε σε ποδήλατο ή σε κλιματιζόμενο δωμάτιο.

Η θεραπεία για την ξηροφθαλμία περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής και οφθαλμικές σταγόνες και στοχεύει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στο μετρίαση της κατάστασης. Οι πιο σοβαρές περιπτώσεις ξηροφθαλμίας μπορεί να απαιτούν χειρουργική επέμβαση.

 

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα για την ξηροφθαλμία, τα οποία συνήθως επηρεάζουν και τα δύο μάτια, περιλαμβάνουν:

Αίσθημα οξύ πόνου, καψίματος ή κνησμού στα μάτια

Ινώδης βλέννα μέσα ή γύρω από τα μάτια

Αυξημένη ευερεθιστότητα των ματιών στον καπνό ή τον άνεμο

Κούραση των ματιών

Ευαισθησία στο φως

Ερυθρότητα των ματιών

Δυσκολία στη χρήση φακών επαφής

Περίοδοι υπερβολικού κλάματος

Μια αίσθηση ότι κάτι υπάρχει μέσα στα μάτια

Θολή όραση που συχνά επιδεινώνεται μετά από εστίαση για παρατεταμένο χρονικό διάστημα

 

Αίτια

Η ξηροφθαλμία οφείλεται στην έλλειψη δακρύων ή σε δάκρυα κακής ποιότητας. Τα δάκρυα είναι ένα πολύπλοκο μίγμα νερού, λιπιδίων και βλέννας. Αυτός ο συνδυασμός κάνει την επιφάνεια των ματιών λεία και καθαρή και προστατεύει τα μάτια από τη μόλυνση.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανισορροπία στη σύνθεση των δακρύων είναι η αιτία της ξηροφθαλμίας. Σε άλλες περιπτώσεις, οι άνθρωποι δεν παράγουν επαρκή ποσότητα δακρύων για να την εφύγρανση των οφθαλμών. Τα προβλήματα του βλεφάρου, τα φάρμακα ή περιβαλλοντικά αίτια μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε ξηροφθαλμία.

 

Κακή ποιότητα δακρύων

Προβλήματα με τη σύνθεση των δακρύων, των λιπιδίων, του νερού και της βλέννας μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα ξηροφθαλμίας.

Λιπίδια: Εάν οι σμηγματογόνοι αδένες (μεϊβομιανοί αδένες) δεν παράγουν αρκετή ποσότητα λιπιδίων, το υδαρές στρώμα εξατμίζεται πολύ γρήγορα οδηγώντας σε ξηροφθαλμία. Η δυσλειτουργία του αδένων αυτών είναι πιο συχνή σε άτομα με φλεγμονή κατά μήκος των άκρων των βλεφάρων, με ροδόχρου ακμή ή με άλλες δερματικές διαταραχές.

Νερό: Οι ιδρωτοποιοί αδένες παράγουν το υδατώδες στρώμα (δακρυϊκοί αδένες). Καθαρίζει τα μάτια και απομακρύνει ερεθιστικά ή ξένα σωματίδια. Ανεπαρκείς ποσότητες νερού μπορεί να προκαλέσουν την ένωση των στιβάδων των λιπιδίων και της βλέννας που έχει ως αποτέλεμα ινώδη έκκριση.

Βλέννα: Το στρώμα βλέννας απλώνει τα δάκρυα ομοιόμορφα πάνω στην επιφάνεια των ματιών. Η ανεπαρκής βλέννα μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία ξηρών κηλίδων στην πρόσθια επιφάνεια του οφθαλμού (κερατοειδής χιτώνας).

 

Μειωμένη παραγωγή δακρύων

Η μειωμένη παραγωγή δακρύων ή αλλιώς γνωστή ως κερατοεπιπεφυκίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε ξηροφθαλμία. Τα αίτια της ανεπαρκούς παραγωγής δακρύων περιλαμβάνουν:

Ηλικία: η παραγωγή δακρύων μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας. Η ξηροφθαλμία είναι κοινή σε άτομα άνω των 50 ετών.

Μετά την εμμηνόπαυση: οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση μπορεί να έχουν μειωμένη παραγωγή δακρύων λόγω ορμονικών αλλαγών.

Ιατρική πάθηση που μειώνει την παραγωγή δακρύων: ο διαβήτης, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το σκληρόδερμα, ο λύκος, το σύνδρομο Sjorgen, οι διαταραχές του θυρεοειδούς και η έλλειψη βιταμίνης Α σχετίζονται με ξηροφθαλμία.

Η χειρουργική επέμβαση ματιών με λέιζερ: οι χειρουργικές επεμβάσεις διαθλαστικών ανωμαλιών μπορεί να προκαλέσουν μειωμένη παραγωγή δακρύων και ξηροφθαλμία

Βλάβη των δακρυϊκών αδένων: η φλεγμονή ή η ακτινοβολία μπορεί να βλάψει τους δακρυϊκούς αδένες και να εμποδίσει την παραγωγή δακρύων.

 

Βλάβες των βλεφάρων

Τα προβλήματα των βλεφάρων που προκαλούν δυσκολίες στην κίνηση αυτών μπορεί να οδηγήσουν σε ανεπαρκή εξάπλωση των δακρύων στο μάτι ή γρήγορη εξάτμιση αυτών με αποτέλεσμα την ξηροφθαλμία.

 

Φάρμακα που προκαλούν ξηροφθαλμία

Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης

Αντιισταμινικά και αποσυμφορητικά

Θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης

Ορισμένα αντικαταθλιπτικά

Φάρμακα τύπου ισοτρετινοΐνης για θεραπεία ακμής

 

Άλλα αίτια ξηροφθαλμίας

Ξηρός αέρας

Άνεμος

Εργασίες που απαιτούν παρατεταμένη συγκέντρωση όπως οδήγηση, ανάγνωση ή εργασία σε υπολογιστή

 

Παράγοντες κινδύνου

Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο ξηροφθαλμίας περιλαμβάνουν:

Μεγάλη ηλικία

Γυναικείο φύλο

Φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν ξηροφθαλμία

Χειρουργική επέμβαση οφθαλμών με λέιζερ

Ακτινοθεραπεία που στοχεύει στην αντιμετώπιση οφθαλμικών παθήσεων

Δίαιτα χαμηλή σε βιταμίνη Α

Επιπλοκές

Πιθανές επιπλοκές της ξηροφθαλμίας περιλαμβάνουν:

Συχνές οφθαλμικές λοιμώξεις λόγω ανεπαρκούς ποσότητας δακρύων

Ουλές στην επιφάνεια των ματιών λόγω σοβαρής ξηροφθαλμίας που δεν έχει αντιμετωπισθεί

Μειωμένη ποιότητα ζωής εξαιτίας δυσκολιών στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων

 

Πρόληψη

Οι παρακάτω συμβουλές μπορεί να σας βοηθήσουν να αποφύγετε την ξηροφθαλμία:

Αποφεύγετε τον αέρα που φυσάει στα μάτια

Προσθέστε υγρασία στον αέρα (χρήση υγραντήρα)

Φορέστε προστατευτικά γυαλιά για την προστασία των ματιών

Κάντε διαλείμματα κατά τη διάρκεια μεγάλων εργασιών ώστε να ξεκουράσετε τα μάτια

Προσαρμογή των ματιών στο περιβάλλον

Να τοποθετείτε την οθόνη του υπολογιστή κάτω από το επίπεδο των ματιών

Να αποφεύγετε τον καπνό ή να διακόψετε το κάπνισμα