Η θρομβοκυττάρωση είναι μια διαταραχή όταν το σώμα παράγει πολλά αιμοπετάλια (θρομβοκύτταρα), που παίζουν σημαντικό ρόλο στην πήξη του αίματος. Η διαταραχή λέγεται θρομβοκυττάρωση όταν προκαλείται από υποκείμενη κατάσταση, όπως μια λοίμωξη.
Η θρομβοκυττάρωση μπορεί επίσης να προκληθεί από μια νόσο του αίματος και του μυελού των οστών. Όταν προκαλείται από μια διαταραχή του μυελού των οστών, η θρομβοκυττάρωση λέγεται αυτόνομη, πρωτοπαθής ή ιδιοπαθής θρομβοκυττάρωση ή ιδιοπαθής θρομβοκυτταραιμία.
Η θρομβοκυττάρωση μπορεί να εντοπιστεί σε κοινές αιματολογικές εξετάσεις που δείχνουν αυξημένα επίπεδα αιμοπεταλίων. Αν οι αιματολογικές εξετάσεις δείξουν θρομβοκυττάρωση, ο γιατρός θα αποφασίσει αν πρόκειται για αντιδραστική θρομβοκυττάρωση ή θρομβοκυτταραιμία, όπου το τελευταίο είναι πιο πιθανό να προκαλέσει θρόμβους αίματος.
Συμπτώματα
Η αντιδραστική θρομβοκυττάρωση δεν προκαλεί συμπτώματα. Όταν εμφανίζονται, περιλαμβάνουν:
Κεφαλαλγία
Ζάλη ή σκοτοδίνη
Θωρακικό άλγος
Αδυναμία
Λιποθυμία
Προσωρινά οφθαλμικά προβλήματα
Μούδιασμα ή γαργαλητό στα χέρια και πόδια
Αίτια
Τα οστά περιέχουν μια σπογγώδης ουσία, τον μυελό των οστών, που έχει πρόδρομα κύτταρα που μπορούν να μετατραπούν σε ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια ή αιμοπετάλια. Τα αιμοπετάλια ταξιδεύουν στα αιμοφόρα αγγεία και ενώνονται για να σχηματίσουν θρόμβους που σταματούν την αιμορραγία όταν τραυματίζεται το αγγείο, π.χ. όταν κόβεις το δάχτυλο σου.
Φυσιολογικά, ο αριθμός των αιμοπεταλίων κυμαίνεται από 150,000 έως 450,000 αιμοπετάλια ανά μικρολίτρο αίματος.
Στην περίπτωση της θρομβοκυττάρωσης που προκαλείται από διαταραχή του μυελού των οστών (ιδιοπαθής θρομβοκυτταραιμία), ο μυελός των οστών υπερπαράγει κύτταρα που σχηματίζουν αιμοπετάλια και απελευθερώνει πολλά αιμοπετάλια στο αίμα. Αν οι εξετάσεις αίματος αποκαλύψουν υψηλό αριθμό αιμοπεταλίων, είναι κρίσιμο να διευκρινιστεί αν είναι περίπτωση ιδιοπαθούς θρομβοκυτταροπενίας ή αντιδραστικής θρομβοκυττάρωσης.
Τα αίτια αντιδραστικής θρομβοκυττάρωσης είναι:
Σιδηροπενική αναιμία
Οξεία αιμορραγία και έλλειψη αίματος
Αλλεργικές αντιδράσεις
Καρκίνος
Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ή άλλη νεφρική διαταραχή
Άσκηση
Καρδιακό επεισόδιο
Λοιμώξεις
Αφαίρεση του σπλήνα
Αιμολυτική αναιμία – ένα είδος αναιμίας όπου ο οργανισμός καταστρέφει τα ερυθρά αιμοσφαίρια γρηγορότερα από την παραγωγή τους, συχνά λόγω συγκεκριμένων αιματολογικών διαταραχών ή αυτοάνοσων παθήσεων
Φλεγμονή, όπως από ρευματοειδή αρθρίτιδα, κοιλιοκάκη, διαταραχές του συνδετικού ιστού ή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου
Μείζον χειρουργείο
Παγκρεατίτιδα
Τραύμα
Μερικά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν αντιδραστική θρομβοκυττάρωση όπως:
Επινεφρίνη (Αδρεναλίνη, EpiPen)
Τρετινοΐνη
Βινκριστίνη
Επιβαρυντικοί παράγοντες
Ένα άτομο μπορεί να είναι σε κίνδυνο θρομβοκυττάρωσης αν έχει μια ιατρική πάθηση όπως σιδηροπενική αναιμία ή μετά από χειρουργείο.
Επιπλοκές
Αν ο υψηλός αριθμός αιμοπεταλίων είναι απόρροια νόσου του μυελού των οστών (ιδιοπαθής θρομβοκυτταραιμία), και όχι λόγω αντιδραστικής θρομβοκυττάρωσης, ο ασθενής είναι σε κίνδυνο ανάπτυξης θρόμβων αίματος, μερικοί από τους οποίους μπορεί να είναι απειλητικοί για την ζωή.
Πρόληψη
Μερικές φορές δεν είναι δυνατόν να προληφθούν καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε δευτεροπαθή θρομβοκυττάρωση. Αλλά, με τυπική ιατρική φροντίδα, αυτές οι καταστάσεις μπορεί να εντοπιστούν πριν την ανάπτυξη αυξημένου αριθμού αιμοπεταλίων.
