Ανδρικός υπογοναδισμός

Ορισμός

Ο ανδρικός υπογοναδισμός εμφανίζεται όταν το σώμα δεν είναι σε θέση να παράγει επαρκή ποσότητα της τεστοστερόνης ή είναι μειωμένη η ικανότητα παραγωγής σπέρματος. Η τεστοστερόνη είναι η ορμόνη που έχει μεγάλη ευθύνη για την αρσενική ανάπτυξη και συγκεκριμένα για την ανάπτυξη κατά την εφηβεία. Ένα αγόρι μπορεί να γεννηθεί με υπογοναδισμό ή η κατάσταση μπορεί να αναπτυχθεί αργότερα λόγω κάποιου τραυματισμού ή μιας λοίμωξης. Τα συμπτώματα και η θεραπεία του ανδρικού υπογοναδισμού διαφέρουν ανάλογα με την αιτία και τη χρονική στιγμή της εμφάνισης της πάθησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις η θεραπεία μπορεί να είναι η θεραπεία αντικατάστασης τεστοστερόνης.

 

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα του ανδρικού υπογοναδισμού εξαρτώνται από την περίοδο της ζωής του άνδρα στην οποία αναπτύχθηκε η πάθηση. Μπορούν να πρωτοεμφανιστούν ακόμα και κατά την ανάπτυξη του εμβρύου, πριν από την εφηβεία ή κατά την ενηλικίωση.

Υπογοναδισμός κατά την ανάπτυξη του εμβρύου

Εάν το σώμα δεν είναι σε θέση να παράγει αρκετή τεστοστερόνη κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναπτύσσεται το έμβρυο, η πάθηση μπορεί να προκαλέσει προβληματική ανάπτυξη των εξωτερικών γεννητικών οργάνων. Ένα αρσενικό παιδί μπορεί να γεννηθεί με: γυναικεία γεννητικά όργανα, γεννητικά όργανα που δεν είναι ούτε αρσενικά ούτε θηλυκά, υποανάπτυκτα αρσενικά γεννητικά όργανα.

 

Υπογοναδισμός κατά την εφηβεία

Η περίοδος εφηβείας μπορεί να καθυστερήσει και η ανάπτυξη του παιδιού μπορεί να μην είναι φυσιολογική ή επαρκής. Η κατάσταση αυτή συνήθως προκαλεί: μη πλήρη ανάπτυξη της μυϊκής μάζας, ανεπαρκή ανάπτυξη της φωνής και αδύναμη τριχοφυΐα, προβληματική ανάπτυξη των όρχεων και του πέους, μεγαλύτερη ανάπτυξη του κορμού και των χεριών σε σύγκριση με το σώμα, και ανάπτυξη του ιστού του μαστού.

Υπογοναδισμός κατά την ενηλικίωση

Κατά την ενηλικίωση, ο υπογοναδισμός μπορεί να μεταβάλλει κάποια φυσικά χαρακτηριστικά του άνδρα ή να βλάψει τη λειτουργία του αναπαραγωγικού του συστήματος. Τα συμπτώματα είναι συνήθως: στειρότητα, μειωμένη ανάπτυξη τριχών, έλλειψη μυϊκής μάζας, απώλεια οστικής μάζας, στυτική δυσλειτουργία και ανάπτυξη του ιστού του μαστού.

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν ως αποτέλεσμα του υπογοναδισμού μπορεί να είναι συναισθηματικά ή νοητικά, ή ακόμα και συμπτώματα παρόμοια με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης που παρουσιάζουν οι γυναίκες. Μπορούν να είναι: κόπωση, ναυτία, εξάψεις ζέστης, έλλειψη συγκέντρωσης και έλλειψη σεξουαλικής διάθεσης.

Εάν ένας άνδρας εμφανίζει κάποιο από τα συμπτώματα είναι σημαντικό να επισκεφτεί τον γιατρό, έτσι ώστε να είναι δυνατή η κατάλληλη θεραπεία.

 

Αίτια

Ο αρσενικός υπογοναδισμός εμφανίζεται όταν οι όρχεις δεν παράγουν επαρκή ποσότητα της ανδρικής ορμόνης, της τεστοστερόνης. Υπάρχουν δύο τύποι αυτής της πάθησης: πρωτοπαθής και δευτεροπαθής. Ο πρωτοπαθής τύπος, ή επίσης γνωστός ως πρωτοπαθής ανεπάρκεια των όρχεων, είναι μια πάθηση στους όρχεις, ενώ ο δευτεροπαθής τύπος υπογοναδισμού σημαίνει ότι το πρόβλημα εντοπίζεται στο τμήμα του υποθαλάμου ή στο τμήμα της υπόφυσης του εγκεφάλου που στέλνει το σήμα στους όρχεις για να παραχθεί τεστοστερόνη.

Οποιοσδήποτε από αυτούς τους δύο τύπους υπογοναδισμού μπορεί να εμφανιστεί λόγω του παράγοντα της κληρονομικότητας ή μπορεί να εμφανιστεί αργότερα στη ζωή κάποιου. Μερικές φορές, και οι δύο τύποι μπορεί να εμφανιστούν μαζί.

Τα αίτια του πρωτοπαθούς υπογοναδισμού είναι συνήθως: το σύνδρομο Klinefelter, η μη φυσιολογική κάθοδος των όρχεων, η παρωτίτιδα, η αιμοχρωμάτωση, κάποια θεραπεία του καρκίνου ή ο τραυματισμός των όρχεων.

 

Στο δευτεροπαθή υπογοναδισμό οι όρχεις είναι φυσιολογικοί αλλά δεν λειτουργούν σωστά λόγω προβλημάτων με την υπόφυση ή τον υποθάλαμο. Οι ακόλουθες παθήσεις μπορεί να είναι η αιτία εμφάνισης του δευτεροπαθούς τύπου υπογοναδισμού: το σύνδρομο Kallmann, πιθανές υποφυσιακές διαταραχές, φλεγμονώδεις νόσοι όπως η σαρκοείδωση, η ιστοκυττάρωση και η φυματίωση, ο ιός ανοσοποιητικής ανεπάρκειας (HIV), συγκεκριμένα φάρμακα όπως είναι τα οπιούχα παυσίπονα, το υπερβολικό βάρος, κάποια παράλληλα εξελισσόμενη ασθένεια ή απλά η γήρανση.

 

Παράγοντες κινδύνου

Ο κίνδυνος είναι υψηλότερος εάν ο άνδρας είχε:

Μολύνσεις στους όρχεις

Τραυματισμό των όρχεων

Όγκους στους όρχεις ή στην υπόφυση

Χημειοθεραπεία

Ακτινοθεραπεία

Τον ιό HIV

Αιμοχρωμάτωση

Υπνική άπνοια για την οποία δεν έλαβε θεραπεία

Οικογενειακό ιστορικό

 

Επιπλοκές

Οι επιπλοκές ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία που εμφανίστηκε για πρώτη φορά η πάθηση.

Επιπλοκές κατά την ανάπτυξη του εμβρύου – το μωρό μπορεί να γεννηθεί με διφορούμενα ή μη φυσιολογικά γεννητικά όργανα.

 

Επιπλοκές κατά την εφηβεία όταν η ανάπτυξη είναι καθυστερημένη ή ελλιπής – το αγόρι μπορεί να έχει: προβληματική ανάπτυξη του πέους και όρχεων, μη αναλογική ανάπτυξη (μεγαλύτερα χέρια και πόδια σε σύγκριση με το υπόλοιπο σώμα), μεγαλύτερα αρσενικά στήθη και έλλειψη τριχοφυΐας στο πρόσωπο και το σώμα.

 

Επιπλοκές κατά την ενηλικίωση: στειρότητα, στυτική δυσλειτουργία, έλλειψη σεξουαλικής όρεξης, μεγάλο στήθος, μυϊκή αδυναμία και απώλεια, έλλειψη τριχοφυΐας στο πρόσωπο και το σώμα, εξάντληση, οστεοπόρωση

 

Θεραπεία

Η θεραπεία επίσης εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς.

Η θεραπεία για τους ενήλικες μπορεί να είναι:

– Θεραπεία αντικατάστασης τεστοστερόνης – εάν η αιτία του υπογοναδισμού είναι η ανεπάρκεια των όρχεων· η θεραπεία μπορεί να αποκαταστήσει τη σεξουαλική λειτουργία και τη μυϊκή δύναμη, να αποτρέψει την οστική απώλεια, να αυξήσει τη σεξουαλική ορμή και να δώσει μια αίσθηση ευεξίας

– Οι ορμόνες της υπόφυσης – μπορούν να δώσουν την εντολή για την παραγωγή σπέρματος

– Χειρουργική επέμβαση (συν φάρμακα και ακτινοθεραπεία) – αν υπάρχει όγκος στην υπόφυση

– Αναπαραγωγή με τη βοήθεια της τεχνολογίας – που περιλαμβάνει ποικιλία τεχνικών που έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν ζευγάρια που έχουν δεν επιτυγχάνουν εγκυμοσύνη

Θεραπεία για τα αγόρια:

– Θεραπεία αντικατάστασης τεστοστερόνης – που διεγείρει την περαιτέρω φυσιολογική ανάπτυξη που μπορεί να είναι προβληματική για τα αγόρια που υποφέρουν από υπογοναδισμό κατά την εφηβεία

– Οι ορμόνες της υπόφυσης – μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη των όρχεων

 

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι θεραπείας αντικατάστασης τεστοστερόνης. Μπορεί να είναι:

– τσίχλα

– εμφυτεύσιμα σφαιρίδια

– αυτοκόλλητο

– τζελ

– ένεση