Νευροενδοκρινείς όγκοι
Οι νευροενδοκρινείς όγκοι (NETs) αναπτύσσονται στο νευροενδοκρινικό σύστημα. Αυτό το σύστημα αποτελείται από κύτταρα νεύρων και αδένων που δημιουργούν τις ορμόνες, ρυθμίζοντας διάφορα όργανα στο σώμα. Τα νευροενδοκρινικά κύτταρα βρίσκονται στο στομάχι, τους πνεύμονες, τα έντερα.
Οι όγκοι μπορεί να είναι είτε καλοήθεις είτε κακοήθεις. Οι περισσότεροι από αυτούς τους όγκους αναπτύσσονται αργά, ακόμα και χρόνια, αν και υπάρχουν κάποιοι NETs που μπορούν να αναπτυχθούν γρήγορα.
Αυτοί οι όγκοι ταξινομούνται επίσης σε σχέση με τη θέση από όπου ξεκίνησαν. Ως εκ τούτου, μπορεί να υπάρχουν: NETs του λεπτού εντέρου, του παχέος εντέρου, του γαστρικού, του παγκρέατος, του πνεύμονα ή σε σπάνιες περιπτώσεις: NETS της χοληδόχου κύστης, των χοληφόρων πόρων, των νεφρών, των όρχεων, των ωοθηκών ή του ήπατος.
Οι νευροενδοκρινείς όγκοι επηρεάζουν συνήθως ανθρώπους άνω των 60 ετών.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα των νευροενδοκρινών όγκων εξαρτώνται από τη θέση του πρωτεύοντος όγκου. Τα παρακάτω συμπτώματα παρατηρούνται κυρίως σε νευροενδοκρινείς όγκους που εμφανίζονται στο στομάχι, στα έντερα ή στους πνεύμονες. Αυτά περιλαμβάνουν:
κοιλιακό άλγος
ναυτία, έμετο
μολύνσεις στο στήθος, βήχα, δύσπνοια
διάφορα συμπτώματα σε περίπτωση υπερπαραγωγής κάποιας ορμόνης
διάρροια
απώλεια βάρους
συριγμό
Οι νευροενδοκρινείς όγκοι σε άλλα μέρη μπορεί να εμφανίσουν τα ακόλουθα συμπτώματα:
Ινσουλινώματα (στο πάγκρεας) – υψηλό επίπεδο ινσουλίνης, με συμπτώματα όπως αίσθημα αυξημένων παλμών, άγχος, πονοκεφάλους, σύγχυση, επιληπτικές κρίσεις
Γαστρινώματα (στο πάγκρεας ή στο λεπτό έντερο) – υψηλό επίπεδο γαστρίνης, μιας ορμόνης που προκαλεί την παραγωγή γαστρικού οξέος, με συμπτώματα όπως αιμορραγία στομάχου, διάτρηση του στομαχικού τοιχώματος, διάρροια, φούσκωμα, ανοιχτόχρωμα και δύσοσμα κόπρανα, στεγανότητα του οισοφάγου
Γλουκαγονώματα (στο πάγκρεας) – υπερπαραγωγή της ορμόνης γλυκαγόνης, που ρυθμίζει το επίπεδο σακχάρου στο αίμα. Με συμπτώματα όπως αναιμία, υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, θρόμβους αίματος, απώλεια βάρους
Βιπώματα (VIPomas στο πάγκρεας) – υπερπαραγωγή αγγειοενεργού εντερικού πεπτιδίου, με συμπτώματα όπως αδυναμία, κόπωση, υδαρή διάρροια, χαμηλά επίπεδα καλίου, ναυτία, έμετος
Σωματοστατίνες (στο πάγκρεας ή στο λεπτό έντερο, πολύ σπάνιος τύπος) – υπερπαραγωγή της σωματοστατίνης, με συμπτώματα όπως δύσοσμα κόπρανα, αναιμία, διάρροια, απώλεια βάρους, διαβήτης
Υπάρχουν επίσης όγκοι που δεν προκαλούν συμπτώματα, γνωστοί ως μη λειτουργούντες όγκοι.
Αιτίες
Το αίτιο των νευροενδοκρινών όγκων είναι άγνωστο. Ωστόσο, ορισμένες συνθήκες σχετίζονται με τα NETs. Αυτές είναι:
Πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία – όγκοι που αναπτύσσονται συχνότερα στους παραθυρεοειδείς αδένες, την υπόφυση και το πάγκρεας
Σύνδρομο Von Hippel-Lindau – μη φυσιολογική ανάπτυξη των αιμοφόρων αγγείων
Νευροϊνωμάτωση τύπου 1 – γενετική πάθηση, όπου οι όγκοι αναπτύσσονται κατά μήκος των νεύρων
Παράγοντες κινδύνου
Οι κίνδυνοι ανάπτυξης νευροενδοκρινών όγκων περιλαμβάνουν τους ακόλουθους παράγοντες:
Ηλικία – συνήθως αναπτύσσονται σε άτομα άνω των 60-70 ετών
Φύλο – είναι συνηθέστεροι στους άνδρες
Κληρονομικά αίτια
Καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος λόγω του ιού HIV ή μεταμόσχευσης οργάνων
Έκθεση στο αρσενικό και τον ήλιο