Η υπογονιμότητα σημαίνει ότι ένα άτομο δεν είναι σε θέση να μείνει έγκυος για τουλάχιστον ένα χρόνο αν και έχει απροστάτευτη, τακτική συνουσία με τον σύντροφο της.

Η υπογονιμότητα μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε από τους εταίρους, λόγω ενός μόνο ή και συνδυασμού παραγόντων και αιτιών. Μια ποικιλία παραγόντων μπορεί να εμποδίσει την εμφάνιση ή την ομαλή πορεία της εγκυμοσύνης.

Ευτυχώς, υπάρχουν πολλές αποτελεσματικές και ασφαλείς θεραπείες που αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες εγκυμοσύνης και βοηθούν τα ζευγάρια να ξεπεράσουν αυτή την κατάσταση.

 

Συμπτώματα:

 

Η εγκυμοσύνη συνήθως επιτυγχάνεται εντός των πρώτων έξι μηνών της περιόδου που άρχισε να προσπαθεί το ζευγάρι. Γενικά, τα περισσότερα από τα ζευγάρια επιτυγχάνουν να συλλάβουν αφού προσπαθούν συνεχόμενα για ένα χρόνο, και τα υπόλοιπα τελικά συλλαμβάνουν με ή χωρίς θεραπεία.

Το βασικό σημάδι της στειρότητας είναι ο ορισμός της ίδιας της κατάστασης – η ανικανότητα του ζευγαριού να μείνει έγκυος. Μερικές φορές, δεν υπάρχουν άλλα συνοδευτικά συμπτώματα παράλληλα με αυτό το βασικό σημάδι.

Ωστόσο, μια υπογόνιμη γυναίκα μπορεί να έχει ακανόνιστες εμμηνορροϊκές περιόδους ή να μην τις έχει καθόλου, ενώ ο υπογόνιμος άντρας  μπορεί να έχει συμπτώματα κάποιου ορμονικού προβλήματος, όπως αλλαγή στην τριχοφυΐα, έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας και εκσπερμάτισης, καθώς και μικρούς όρχεις ή οίδημα στους όρχεις.

Εάν το ζευγάρι έχει προσπαθήσει τουλάχιστον ένα χρόνο και η προσπάθεια αυτή δεν ήταν επιτυχής, θα πρέπει να σκεφτούν σοβαρά την επίσκεψη σε έναν γιατρό. Η γυναίκα θα πρέπει να σκεφτεί να επισκεφτεί τον γιατρό της νωρίτερα ειδικά εάν: Είναι μεταξύ 35 . Εάν δεν έχει τακτική έμμηνο ρύση ή καθόλου έμμηνο ρύση. Εάν έχει ιστορικό με προβλήματα υπογονιμότητας. Εάν έχει διαγνωσθεί με ενδομητρίωση ή πυελική φλεγμονώδη ασθένεια. Εάν είχε πάνω από μία αποβολές. Εάν έχει ακολουθήσει θεραπεία κατά του καρκίνου παλιότερα.

Ο άντρας από την άλλη πλευρά θα πρέπει να επισκεφτεί τον γιατρό εάν:  Έχει πρόβλημα με το σπέρμα του όπως χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων. Εάν έχει κάποιο οίδημα στους όρχεις.  Έχει πραγματοποιήσει βαζεκτομή. Έχει κάνει εγχείρηση στην βουβωνική περιοχή. Έχει ακολουθήσει θεραπεία καρκίνου. Ή απλά αν θέλει να γνωρίζει την κατάσταση γονιμότητάς του.

 

Αίτια:

 

Τα προβλήματα υπογονιμότητας μπορεί να είναι συγγενή ή εμφανίζονται στην πορεία και να οδηγήσουν σε στειρότητα. Το επιτευχθεί μια εγκυμοσύνη είναι μια πολύπλοκη διαδικασία. Όλα πρέπει να λειτουργούν σωστά. Η διαδικασία της ωορρηξίας καθώς και η διαδικασία γονιμοποίησης πρέπει να λειτουργούν σωστά.

Οι λόγοι για τη στειρότητα μπορεί να αφορούν μόνο τον άνδρα, μόνο τη γυναίκα ή και τους δύο συντρόφους.

 

Αιτίες για την υπογονιμότητα του άντρα μπορεί να είναι:

  • Μη φυσιολογική παραγωγή ή λειτουργία σπέρματος (εξαιτίας: γενετικών ελαττωμάτων, ατροφικών όρχεων, διαβήτη, προηγούμενων λοιμώξεων όπως παρωτίτιδα, τραύμα, προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις στην βουβωνική περιοχή και άλλα παρόμοια).
  • Προβληματική παροχή σπέρματος (λόγω σεξουαλικών προβλημάτων όπως πρόωρη εκσπερμάτωση, οπισθοδρομική εκσπερμάτωση, ορισμένες γενετικές ασθένειες όπως κυστική ίνωση, δομικά προβλήματα ως επιδιδυμίδα, βλάβη στα αναπαραγωγικά όργανα).
  • Μεγάλη έκθεση σε συγκεκριμένες χημικές ουσίες και τοξίνες (όπως: φυτοφάρμακα, ακτινοβολία, καπνός, αλκοόλ, μαριχουάνα και στεροειδή, καθώς και επαναλαμβανόμενη έκθεση σε υψηλή θερμότητα σε σάουνα και υδρομασάζ).
  • Βλάβες που σχετίζονται με τον καρκίνο (ραδιενέργεια ή χημειοθεραπεία).

 

Αιτίες για την υπογονιμότητα της γυναίκας μπορεί να είναι:

 

  • Οι διαταραχές της ωορρηξίας (όπως το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών, η υπερπρολακτιναιμία, καθώς και κάποιες απλές αιτίες όπως η υπερβολική άσκηση, η διατροφική διαταραχή, οι τραυματισμοί ή οι όγκοι θα εμποδίσουν τις ωοθήκες να απελευθερώσουν ωάρια).
  • Διαταραχές της μήτρας ή του τραχήλου της μήτρας (προβληματικό άνοιγμα τράχηλου, ανωμαλίες του σχήματος ή της κοιλότητας της μήτρας, καλοήθεις όγκοι).
  • Η βλάβη ή η απόφραξη των φαλλοπεινών σωλήνων (που προκύπτει από τη φλεγμονή της σάλπιγγας που προκαλείται συνήθως από σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη, την ενδομητρίωση ή τις συμφύσεις).
  • Πυελικές συμφύσεις.
  • Ενδομητρίωση.
  • Πρόωρη εμμηνόπαυση.
  • Προβλήματα με το θυρεοειδή.
  • Ο καρκίνος και η θεραπεία.
  • Ιατρικές καταστάσεις (που σχετίζονται με την καθυστερημένη εφηβεία, την απουσία εμμηνόρροιας, τον διαβήτη, τη νεφρική νόσο, τη δρεπανοκυτταρική νόσο).
  • Ορισμένα φάρμακα (συνήθως αποκαθίσταται η γονιμότητα όταν η γυναίκα έχει ολοκληρώσει την αγωγή).

 

 

Παράγοντες κινδύνου:

Πολλοί από τους παράγοντες κινδύνου είναι ίδιοι και για τους άντρες και για τις γυναίκες.

Η γονιμότητα μειώνεται λόγω της ηλικίας ( από τα 35 και μετά για την γυναίκα και από τα 40 και μετά για τον άντρα).

Κατανάλωση αλκοόλ και χρήση καπνού.

Παχυσαρκία, ανορεξία ή βουλιμία και γυναίκες που βρίσκονται σε στερητική δίαιτα με πολύ χαμηλά επίπεδα θερμίδων.

Έλλειψη άσκησης ή υπερβολική άσκηση.

 

Πρόληψη:

 

Δυστυχώς, ορισμένα είδη υπογονιμότητας δεν μπορούν να προληφθούν. Εν πάσει περιπτώση, συνιστώνται διάφορα μέτρα που αν ακολουθηθούν μπορούν να αυξήσουν την πιθανότητα εγκυμοσύνης:

 

  • Τα ζευγάρια πρέπει να έχουν συχνή συνουσία στην περίοδο ωορρηξίας
  • Οι άνδρες πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση καπνού και οινοπνεύματος, τις υψηλές θερμοκρασίες, την έκθεση σε βιομηχανικές ή περιβαλλοντικές τοξίνες, να περιορίζουν τα φάρμακα που επηρεάζουν την γονιμότητα, να είναι σε φόρμα διατηρώντας το βάρος, να ασκούνται τακτικά και να ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή.
  • Οι γυναίκες πρέπει να αποφεύγουν να γίνουν παχύσαρκες ή ανορεξικές να σταματήσουν το κάπνισμα, να αποφεύγουν το αλκοόλ και τα ναρκωτικά, να περιορίζουν τα φάρμακα που μπορούν να επηρεάσουν τη γονιμότητα και να περιορίσουν την πρόσληψη καφεΐνης.